شیراز شهری تاریخی و دارای پیشینه‌ی غنی فرهنگی است که از دیرباز افزون بر غنای فرهنگی و ادبی به غذاهای خوشمزه‌اش نیز شهرت دارد. تنوع غذاها، دسرها و نوشیدنی‌های شیراز آن‌قدر زیاد است که حیف است در سفرتان به شهر بهارنارنج، شکم گردی را تجربه نکنید. این سابقه‌ی تاریخی از غذاهای خوشمزه در شیراز آن‌چنان غنی است که در سده‌ی نهم شاعری به نام شیخ ابواسحاق، مشهور به بسحاق اطعمه دیوان شعر بسیار خواندنی و جذابی با عنوان «وصف طعام» در ۱۰ فصل در شرح انواع خوراکی‌ها، شربت‌ها، میوه‌ها و حلواها سرود. در ادامه فهرستی کامل از انواع غذاها، خوراکی‌ها، دسرها، نوشیدنی‌ها، رستوران‌ها و فست‌فودهای مشهور شیراز را به شما معرفی می‌کنیم تا چنانچه با بلیط هواپیما به این شهر سفر کردید تجربه‌ی شکم گردی شیراز را از دست ندهید.
غذاهای محلی شیراز
در شیراز غذاهای محلی به سبکی ساده اما بسیار خوشمزه تهیه و طبخ می‌شود و نکته‌ی جالب‌توجه آنکه بعضی از این غذاها مثل کلم‌پلو شیرازی و آش سبزی شیرازی در فهرست میراث ناملموس ملی ایران نیز قرار دارند.
کلم پلو: مشهورترین غذای شیراز به حساب می‌آید و در اغلب شهرهای دیگر هم طبخ می‌شود. نکته‌ی مهم اما آنجاست که طعم واقعی کلم پلو را باید با کلم مخصوصی به نام کلم سنگ (کلم قُمری) که تنها در شیراز کشت می‌شود، امتحان کرد. همچنین این غذای خوشمزه را باید با آب‌لیموی طبیعی و سبزی فراوان شامل ریحان، شوید و ترخون به همراه گوشت قلقلی فراوان اما ریز طبخ کرد تا مزه‌ی خوشمزه‌تری پیدا کند. بهترین چاشنی کلم پلو نیز سالاد شیرازی است که در ادامه روش درست‌کردن این سالاد محبوب به سبک شیرازی‌ها را به شما معرفی می‌کنیم.
شکر پلو: برخلاف کلم پلو که در میان اغلب ایرانی‌ها و حتی توریست های خارجی غذایی بسیار محبوب است، شکر پلو را شاید هیچ‌کس مثل شیرازی‌ها دوست نداشته باشد. این غذای بسیار خوشمزه که مهم‌ترین غذای شیرازی‌ها در مراسم شادی مثل جشن عروسی به حساب می‌آید، برخلاف روش مرسوم طبخ برنج، به جای نمک با شکر، کمی گلاب و زعفران فراوان پخته می‌شود، به‌گونه‌ای که کل برنج باید به رنگ زرد زعفران درآید. شیرازی‌ها بعد آماده‌شدن برنج شکر پلو، روی آن را با خلال پسته، خلال بادام، خلال پوست نارنگی و زرشک تزئین و به‌همراه خورشت قیمه شیرازی میل می‌کنند.
خورشت قیمه نخود: شیرازی‌ها خورشت قیمه را با یک تغییر جزئی طبخ می‌کنند و آن، استفاده از نخود دارای پوست به‌جای لپه (نخود پوست‌کنده و نیمه) است. علت هم آن است که این خورشت بسیار لذیذ با لعاب نخود غلیظ‌تر از خورشت قیمه لپه می‌شود و طعم واقعی نخود را می‌گیرد.
هویج پلو: سبک پخت هویج‌پلو بسیار شبیه شکر پلو شیرازی است، با این تفاوت که در کنار برنج، هویج خلال‌شده‌ی نیم‌تفت هم اضافه می‌شود و طعمی شیرین اما بسیار لذیذ پیدا می‌کند.
غم‌بر پلو: غم‌بر پلو جدای از طعم لذیذش، فلسفه‌ای اجتماعی و انسانی نیز دارد. معمولاً شیرازی‌ها این غذا را برای فردی که عزیزی را از دست داده می‌پزند و بعد از مراسم چهلم با قابلمه‌ی غم‌بر پلو به خانه‌ی او می‌روند تا از اندوه او با این غذای شیرین کم کنند. شیرازی‌ها در تهیه‌ی غم‌بر پلو گوشت، مغز گردو، کشمش، شیره انگور و رب انار را جداگانه می‌پزند و سپس به برنج اضافه می‌کنند. غم‌بر پلو همان‌گونه که از ترکیبات آن مشخص است، طعمی ملس و طبعی گرم دارد و بسیار خوشمزه است.
دمپختک: این غذای محبوب شیرازی‌ها با ترکیبی متنوع از افزودنی‌ها به برنج شامل عدس، هویج، کلم‌پیج و تره، جعفری، شوید و ریحان خُرد شده، جزو خوشمزه‌ترین غذاهای این شهر به حساب می‌آید که حیف است امتحانش نکنید.
آش سبزی: شیرازی‌ها با «آش صبحانه» هم می‌شناسندش و غذایی بسیار لذیذ برای صبحانه‌ها به حساب می‌آید. روش پخت این آش خوشمزه در خانه کمی سخت و زمان‌بر است، بااین‌حال صدها آش‌فروشی در سطح شهر شیراز هستند که این صبحانه‌ی لذت‌بخش را با که با گوشت، برنج، عدس، نخود، سبزی فراوان آش، پیاز داغ، فلفل‌سیاه و روغن طبخ می‌شود، از ۵ تا ۸ صبح عرضه می‌کنند.
دو پیازه آلو: شاید ندانید که در گویش شیرازی‌ها، «آلو» همان سیب‌زمینی است و این غذا را که ترکیبی از پیاز و سیب‌زمینی (به‌ازای هر سیب‌زمینی دو عدد پیاز) است، باید با حوصله و تفت‌دادن مدام سیب‌زمینی آب‌پز و پیاز خردشده‌ی نگینی طبخ کرد.
بهترین رستوران های سنتی شیراز
اگر برای چند روز به شهر گل و بلبل سفر کرده‌اید، به‌ویژه اگر با بلیط هواپیما مشهد شیراز از خراسان که به رستوران‌هایش مشهور است به فارس آمده‌اید، بد نیست سری به رستوران های معروف شیراز بزنید و با رستوران‌های شهر خود مقایسه کنید.
رستوران هفت‌خوان: مشهورترین رستوران شیراز است که در حدفاصل دروازه قرآن و میدان ابوالکلام قرار دارد. رستوران هفت‌خوان با معماری بسیار زیبای خود در پنج طبقه میزبان ذائقه‌های مختلف مهمانان است و در هر طبقه انواع غذاهای سنتی، ایرانی، فرنگی و فست‌فود را با کیفیت بالا به شما عرضه می‌کند.
رستوران باکویه: این رستوران که در دامنه‌ی کوه قرار گرفته، هم‌جوار دروازه قرآن است و برای رفتن به آنجا باید از روی یک پل شیشه‌ای معلق عبور کنید. رستوران باکویه جزو مشهورترین غذاخوری‌های شیراز است که به‌خاطر قرارگرفتن در ارتفاعات بالای شیراز، تجربه‌ی تماشای منظره‌ای فوق‌العاده و نمایی جذاب از بالا به شهر شیراز را در کنار فهرستی متنوع از انواع غذاها به شما ارائه می‌کند.
رستوران سنتی شرزه: رستورانی در مجاورت مجموعه‌ی زندیه و در حدفاصل بازار وکیل و مسجد وکیل است که غذایی باکیفیت را در محیطی سنتی و همراه با موسیقی ایرانی زنده به شما ارائه می‌کند.
بهترین فست‌فودهای شیراز
اگر با بلیط هواپیما شیراز مشهد به خراسان سفر کرده باشید، حتماً دیده‌اید که غذاخوری‌های این شهر دارای تنوع و کیفیت بالایی هستند. بااین‌حال در تجربه‌ی شکم گردی شیراز افزون‌بر رستوران‌ها از فست‌فودهای این شهر هم نباید غافل باشید.
پامچال: اغراق نیست اگر بگوییم بهترین هات‌داگ ایران را می‌توانید در این فست‌فود که در خیابان عفیف‌آباد قرار دارد، تجربه کنید. هات‌داگ در شیراز و به‌ویژه در فست‌فود پامچال با مخلفات فراوان سرو می‌شود و در ساندویچ بزرگ شما علاوه‌بر سوسیس هات‌داگ، خلال سیب‌زمینی، پنیر پیتزا، قارچ و سس فراوان نیز هست.
صد و ده: سال‌هاست عنوان بهترین کباب‌ترکی شیراز به فست‌فود ۱۱۰ تعلق دارد. این غذاخوری قدیمی که در خیابان انوری بلوار زند قرار دارد، کباب ترکی را با کیفیت و کمیت فوق‌العاده عرضه می‌کند.
شب‌چره: مشهورترین برگر فروشی شهر است که به «مک‌دونالد شیراز» هم شهرت دارد. شب‌چره که در اصل واژه‌ای فرانسوی است، همبرگرهای بسیار باکیفیت را با قیمتی بسیار مناسب عرضه می‌کند و مهم‌ترین تفاوتش با همبرگرهایی که خورده‌اید، سس بسیار خوشمزه آن است. شعبه‌ی اصلی فست‌فود شب‌چره در خیابان ۷ تیر (بیست‌متری سینما سعدی) قرار دارد و شعبه‌هایی دیگر نیز در فلکه سنگی، بلوار پاسارگاد، بلوار مدرس، بلوار معالی‌آباد و… نیز دارد.
گوارا: جزو قدیمی‌ترین فست فودهای شیراز است که به‌ویژه ساندویچ کتلت آن بسیار محبوب و خوشمزه است. شعبه مرکزی این فست‌فود در بلوار سرباز قرار دارد.
ساندویچ سیروس: اگر به‌دنبال طعم واقعی سوسیس بندری جنوبی در شیراز هستید، بهترین انتخاب شما ساندویچ سیروس در فلکه اطلسی است.
پینو پینو: اگر هوس کرده‌اید پیتزایی متفاوت با سس فراوان را امتحان کنید، فست‌فودهای پینو پینو بهترین انتخاب شماست. نکته‌ی جالب‌توجه پینو پینو آن است که از همان ابتدا، پیتزاهای خود را به‌صورت برشی عرضه می‌کند.
دسرها و نوشیدنی‌های شیراز
تَر حلوا: از خوشمزه‌ترین دسرهای شیرازی است که به‌ویژه در ایام ماه مبارک رمضان بسیار پرطرفدار است. تر حلوا بسیار شبیه مسقطی است، با این تفاوت که با ترکیبی استاندارد از گلاب، هل، شکر، زعفران و نشاسته درست می‌شود.
رنگینک: ترکیبی خوشمزه از خرمای تفت‌داده شدن در روغن، دارچین و مغز گردو که جز شیراز در اغلب شهرهای جنوبی نیز طبخ می‌شود و بسیار پرطرفدار است.
کلوچه مسقطی: مشهورترین شیرینی شیراز است و جالب‌تر از مزه‌ی خوشمزه‌اش، شیوه‌ی خوردن آن است. شیرازی‌ها یک مسقطی را بین دو شیرینی می‌گذارند و آن را میل می‌کنند.
فالوده: نمی‌شود به شیراز رفت و فالوده‌ی شیرازی را که سال‌هاست در فهرست میراث ملی ناملموس کشور ثبت شده، امتحان نکرد. فالوده شیرازی را هیچ‌کجای ایران نمی‌توانید با این طعم و کیفیت میل کنید، به‌ویژه اگر فالوده را از بستنی‌فروشی‌های پشت ارگ کریمخانی بخرید.
سالاد شیرازی: با آنکه شهرت سالاد شیرازی از مرزهای ایران گذشته، اما شیرازی‌ها از اینکه این سالاد خوشمزه به ترکیبی از خیار، گوجه و پیاز فرو کاهیده شده، ناراحت هستند. اگر می‌خواهید بعد از بازگشت‌تان از شیراز سالاد شیرازی را همان‌گونه که هست، درست کنید، به این نکته‌ها توجه داشته باشید. ابتدا خیار، گوجه و پیاز را با حوصله به‌صورت نگین‌های بسیار ریز خرد کنید و برای این کار به سراغ دستگاه‌های خردکن هم نروید، چرا که سالادتان مزه‌ی آب خیار و گوجه پیدا می‌کند. بعدِ آماده‌سازی و ترکیب خیار، گوجه و پیاز نگینی‌شده، به آن به میزان کافی نعناع‌خشک، فلفل سیاه، کمی نمک و آب‌غوره‌ی تازه‌ی فراوان اضافه کنید. فراموش نکنید که مهم‌ترین دلخوری شیرازی‌ها از سالادهای بی‌کیفیتی که به نام سالاد شیرازی درست می‌شود، استفاده از آب‌لیمو به‌جای آب‌غوره و تکه‌های بزرگ خیار، گوجه و پیاز است.
سخن آخر
سفر به شیراز همیشه جذاب و جالب و خاطره‌انگیز است، اگر اما غذاها، دسرها و نوشیدنی‌های شیراز را امتحان کنید، تجربه‌ای شیرین‌تر از سفرتان به این شهر در خاطرتان می‌ماند.
