چند سالی میشود که سایت های خرید اینترنتی بلیط هواپیما وارد صنعت گردشگری ایران و البته زندگی گردشگران و مسافران ایرانی شده است. با دیجیتالی شدن بسیاری از خدمات از سفارش غذا و تاکسی گرفته تا اجاره خانه و ویلا، خرید بلیط هواپیما به صورت اینترنتی هم این روزها کاری عادی به نظر می رسد.
بسیاری از آژانس های مسافرتی برای آنکه از بازار رو به رشد گردشگری در بستر اینترنت و فضای مجازی جا نمانند، دست به ایجاد سایتهای خرید آنلاین بلیط هواپیما زدهاند. کاربران میتوانند در این سایت ها، بلیط هواپیما از مبدا به مقصد مورد نظرشان را جستجو کرده و با پرداخت الکترونیکی، بلیط مورد نظرشان را خریداری کنند.
بلیط اینترنتی معمولا با فرمت پی دی اف به دست کاربران میرسد و آنان میتوانند نسخه چاپ شده و گاهی الکترونیکی آن را در زمان رفتن به فرودگاه همراه خود داشته باشند. برخی ایرلاینها حتی نسخه چاپ شده را نیز نیاز ندارند و شماره ملی، برای دریافت کارت پرواز برای سوار شدن به هواپیما کافی خواهد بود.
نکته دیگر درباره سایت های اینترنتی فروش بلیط هواپیما اینست که این سایتها به مانند همان آژانس های مسافرتی که بیشتر آنان را راه اندازی کردهاند، بازوهای فروش صندلیهای پرواز ایرلاینها هستند.
یعنی این ایرلاینها یا شرکتهای هواپیمایی هستند که فرایند جا به جایی مسافران با هواپیماهایشان را بر عهده دارند. آژانسهای مسافرتی چه به صورت حضوری و چه به صورت آنلاین، واسطههای تبلیغات و بازاریابی برای عرضه این پروازها هستند.
درآمد این کسب و کارها، از کمیسیونی که روی قیمت بلیطها دریافت میکنند تامین میشود. پس قیمتهای بلیط هواپیمایی که هر کدام از این صدها سایت به کاربران عرضه میکنند، تابعی است از هزینه های تبلیغات، نیروی انسانی، فرایندهای اجرایی و سود مورد نظر سرمایهگذاری.
همین موضوع موجب میشود بین قیمت هر کدام از این سایتها برای یک پرواز مشخص تفاوت وجود داشته باشد.
صرف نظر از این موضوع، هر کدام از سایتهای اینترنتی فروش بلیط هواپیما، مجموعه متفاوتی از خدمات سفر را عرضه میکنند و هر کدام ویژگیهای فنی و عملیاتی ویژه خود را دارند.
در این نوشته، برخی از مهمترین سایت های خرید اینترنتی بلیط هواپیما را مورد بررسی قرار میدهیم و تفاوتهای آنها را از کوچکترین تا بزرگترین فرقها، تحلیل میکنیم.
سفرمارکت
سفر مارکت یکی از نوپاترین و جوانترین وبسایتهای فروش اینترنتی و آنلاین بلیط هواپیما است که در حدود ۲ سال پیش، وارد این بازار شد. سفرمارکت توسط شرکت ایرسا آسمان تابناک ایرانیان راهاندازی شد.
نخستین تفاوت safarmarket.com با وبسایتهای دیگر اینست که ایرسا، یک آژانس مسافرتی نیست. بلکه یک شرکت مادر در زمینه خدمات اینترنتی بلیط هواپیما به آژانسها (B2B) است. اما اصلیترین چیزی که سفرمارکت را از وب سایتهای دیگر متمایز میکند، اینست که سفرمارکت عرضهکننده مستقیم پروازها نیست.
بلکه یک بازار مجازی (marketplace) بلیط هواپیما و خدمات سفر است. یعنی محصولات همه آژانسهای دیگر را در یکجا گردآورده و به عنوان یک موتور جستجو بلیط هواپیما، خدمات آنان را به کاربران عرضه میکند.
برای نمونه وقتی یک کاربر بلیط هواپیما کیش را در سفرمارکت جستجو میکند، علاوه بر نمایش همه پروازهای موجود، همه قیمتهای عرضه شده توسط تامین کنندگان مختلف هم برای کاربران به نمایش گذاشته میشود.
یعنی مخاطب میتواند ببیند پرواز شماره X توسط وبسایت ۱، ۲، ۳ و الی آخر با چه قیمتهایی عرضه شده و به این ترتیب با مقایسه آسان آنها، گزینه مورد نظرش را انتخاب و بلیط را مستقیم از همان آژانسی که انتخاب کرده خریداری کند.
همین قابلیت متمایزکننده سفرمارمت است که موجب شده این ادعا را داشته باشد که ارزانترین بلیط هواپیما را میتواند به مخاطبش عرضه کند. سفرمارکت به تازگی بخش بلیط هواپیما در وبسایت خود را بازطراحی کرده و در حال کار روی بخش تورهای مسافرتی است.
در ادامه برنامه توسعه سفرمارکت، بخش رزرو هتل و همچنین اپلیکیشنهای موبایل هم به آن افزوده خواهد شد.
علی بابا
علی بابا یکی از پرفروشترین سامانههای اینترنتی بلیط هواپیما و خدمات سفر است که توسط هولدینگ توسعه تجربه سفر (توشا) راه اندازی شده است. علی بابا با سرمایهگذاری گسترده مالی، توانسته مجموعه نسبتا گستردهای از خدمات سفر و گردشگری را گرد بیاورد.
علی بابا اکنون خدمات عرضه اینترنتی بلیط هواپیما داخلی و خارجی، رزرو هتل های داخلی و خارجی، بلیط قطار و اتوبوس و همچنین تور مسافرتی را در وبسایت و اپلیکیشن اندروید و ios خود عرضه میکند.
آژانس هواپیمایی و جهانگردی علیبابا همچنین وبسایت دیگری به اسم جاباما راهاندازی کرده که از طریق آن امکان رزرو ویلا و اقامتگاه را فراهم کرده است. مهمترین نکتهای که در تجربه کاربری وبسایت علی بابا دیده میشود، دشواری فرایند خرید بلیط هواپیما رفت و برگشت است.
زیرا این فرایند را به دو مرحله جداگانه خرید بلیط رفت و سپس برگشت تقسیم میکند. مساله دیگر اینست که این وبسایت، به دلیل حجم بالای تبلیغات، مخصوصا تبلیغات فیزیکی و بیلبوردی، هزینههای عملیاتی بالایی دارد و این موضوع سبب میشود، در فرایند قیمتگذاری، قیمتهای بلیط هواپیما علی بابا نسبت به دیگر عرضهکنندگان و به طور خاص آژانسهای مسافرتی کوچک و کمهزینه، بالاتر و گرانتر باشد.
از مزایای علی بابا می توان به پوشش حداکثری مسیرهای پرواز و تضمین بازگشت وجه بلیط چارتر هواپیما نام برد.
قاصدک ۲۴
یکی دیگر از سایتهای عرضه خدمات گردشگری به صورت اینترنتی، سایت قاصدک ۲۴ است که توسط شرکت قاصدک کرمانیا راهاندازی شده است. قاصدک ۲۴ اکنون خدماتی مثل عرضه بلیط هواپیما در پروازهای داخلی و خارجی، قطار و اتوبوس را ارائه میدهد.
بیمه مسافرتی نیز یکی دیگر از خدمات پایه این وبسایت است. قاصدک ۲۴ همچنین در ادامه گسترش فعالیتهایش، بخش رزرو هتل و تورهای مسافرتی را هم به تازگی راه اندازی کرده است.
هر چند هنوز این خدمات به طور کامل و جامع عرضه نمیشوند. مثلا تورهای مسافرتی عرضه شده تنها از مبدا تهران، کرج و قزوین هستند. قاصدک ۲۴ همچنین دارای یک اپلیکیشن ویژه سیستم عامل اندروید است.
مستر بلیط
مِستر بلیط یک وب سایت دیگر فروش اینترنتی خدمات گردشگری است که توسط شرکت خدمات مسافرت هوایی، جهانگردی و زیارتی عتیق گشت اصفهان راهاندازی شده است. مستر بلیط هم به مانند بسیاری از وبسایتهای این حوزه، کارش را با بلیط قطار و اتوبوس گسترش داد.
اما مستر بلیط دورنمای توسعه کسب و کارش را در مسیر متفاوتی در پیش گرفته است. این سایت بر خلاف قاصدک ۲۴ به دنبال رزرو هتل یا تور نرفته، بلکه کرایه تاکسی و خودرو سواری در سفرهای بین شهری را به عنوان فاز توسعه خود برگزیده است. در این خدمات سرویس خودروی دربستی بین شهرهای پر رفت و آمد به مخاطبان عرضه میشود. مستربلیط دارای اپلیکیشن اندروید و ios هم هست.
فلایتیو
فلایتیو دیگر وبسایت و البته آژانس مسافرتی است که به عنوان یکی از سایت های فروش اینترنتی بلیط هواپیما خارجی خود را مطرح کرده است. فلایتیو توسط آژانس دورپرواز راه اندازی شده است و خدمات پایه بسیاری از سایت های فروش اینترنتی بلیط را ارائه میدهد.
بلیط هواپیما پروازهای داخلی و خارجی، بلیط قطار و بلیط اتوبوس. علاوه بر اینها، خدمات رزرو هتل هم توسط فلایتیو انجام میشود. به نظر میرسد فلایتیو قصد اضافه کردن خدمات جدیدی مثل تور یا خدمات متفاوتتر دیگر را ندارد. فلاتیو یک اپلیکیشن اندروید دارد و یک نسخه تحت وب برای استفاده سیستم عامل ios.
البته شمار سایتهای اینترنتی فروش بلیط هواپیما بیشتر است و وب سایت هایی مانند اسنپ تریپ، آپ، الی گشت، سپهر ۳۶۰، چارتر ۷۲۴ و سفرستان را هم میتوان در این لیست جای داد.
برخی از این سایتها در موتور جستجو سفرمارکت هم حضور دارند. به نظر میرسد با گسترش هر چه بیشتر نفوذ اینترنت و همچنین توجه گردشگران و مسافران به تفاوت قیمتهای تامینکنندگان گوناگون، استقبال از موتورهای جستجو بلیط هواپیما مانند سفرمارکت بیشتر و بیشتر خواهد شد.