بیوگرافی ابوعلی سینا (زندگینامه بزرگان)
ابوعلی سینا کیست؟ حسین که همه او را با نام ابوعلی سینا می شناسند یکی از پزشکان نامدار ایران زمین است که در یکم شهریور سال ۳۵۹ هجری شمسی (۹۸۰ میلادی) جایی در نزدیکی های بخارا دیده به جهان گشود. در آن زمان بخارا پایتخت سامانیان بود، نام مادر بوعلی ستاره و نام پدرش عبدالله بوده است. هردو اهل بلخ بودند و در دربار سامانیان کار میکرند؛ بوعلی یک برادر با نام محمود داشت که ۵ سال از خودش کوچکتر بود. در این مقاله می خواهیم به زندگی نامه ابوعلی سینا این پزشک و دانشمند ایرانی بپردازیم.
عکس ابوعلی سینا
دوران کودکی ابوعلی سینا
ابن سینا کودکی باهوش بود که در ۱۰ سالگی قرآن را حفظ کرد و علاقهٔ فراوانش را به علوم مختلف نشان میداد. مثلاً او درسنین کودکی ریاضیات هندی و علوم اسلامی را مطالعه کرد و اصول فقه را اینگونه آموخت و بعد از آن که پدر و مادرش اشتیاق بی اندازهٔ او را به علم دیدند او را نزد اساتید مختلفی فرستادند و توانست در کودکی کتاب هایی مثل: “کتاب های اصول اقلیدس”، “مقدمهٔ پورفیری و المجسطی” نوشتهٔ بطلمیوس را تعلیم ببیند.
ابن سینا پدر علم پزشکی مدرن
ابن سینا در ۱۶ سالگی به پزشکی علاقه مند شد و مطالعاتش را در این زمینه نیز بیشتر کرد، او علاوه بر اینکه چیزهای پایه و اساسی در این علم را فهمید با درمان های متعدد آشنا شد و روش های درمانی جدید را نیز کشف کرد. وی طی دو سال به پزشکی خبره تبدیل شد و در ۱۸ سالگی به پزشکی شناخته؛ جالب است بدانید که ابوعلی سینا، پزشکی را بسیار ساده می دید و از نظرش ریاضیات و متافیزیک پیچیدگی هایی داشته اند.
آوازهٔ بوعلی سینا به گوش پادشاه بخارا هم رسیده بود و او در هنگام بیماری اش بوعلی را نزد خود فراخواند و بعد از درمان پادشاه بوعلی از او خواست که به کتابخانهٔ عظیم دربار سامانی دسترسی پیدا کند و پادشاه هم قبول کرد و اینگونه فرصتی دوباره برای علم آموزی برای ایشان پیش آمد. ابوعلی سینا برای درمان مردم هزینه ای بابت طبابت طلب نمی کرد.
زندگی بعد از مرگ پدر
ابن سینا در ۲۲ سالگی پدرش را از دست داد و سامانیان نیز در سال ۳۸۳ (۱۰۰۴ میلادی) سرنگون شد، این دانشمند دعوت محمود غزنوی را برای حضور و کار در دربارش نپذیرفت، اما وزیر دولت غزنوی که طرفدار محققان بود درآمدی برای او در نظر گرفت که البته زیاد هم نبود اما کار و بار سفرهای بوعلی را راه می انداخت.
سرانجام بعد از کش و قوس های فراوان بوعلی به گرگان رفت و با کمک یکی از دوستانش به ادامهٔ مطالعاتش پرداخت؛ در آن زمان خود بوعلی هم از بیماری اش رنج می برد اما دست از مطالعه و نوشتن نمی کشید و بسیاری از رساله هایش در آن زمان نوشته شد، پس از گرگان نوبت به ری رسید و در شهر ری توانست ۳۰ مقاله را بنویسد. بخاطر درگیری های حاکمان ری بوعلی به همدان رفت، در همدان هم شانسی برای آرامش نداشت و مقامات آنجا دائماً سعی می کردند او را به فعالیت در دربار خود در بیاورند، برای همین ابن سینا دائماً مخفیانه زندگی میکرد و زندگی راحتی نداشت اما هیچگاه از علم آموزی و علم اندوزی دست نکشید.
عکس آرامگاه ابوعلی سینا
علت مرگ ابوعلی سینا
ده تا دوازده سال از سال های پایانی عمر شیخ نزد ابوجعفر دشمنزیار گذشت و بعنوان پزشک متخصص و مشاور علمی و ادبی پادشاه فعالیت کرد. او دچار حملهٔ شدید بیماری کولیک شده بود و بخاطر این بیماری به سختی می توانست که بایستد. متاسفانه نتواست بیماری خودش را درمان کند و سلامتش را به دست سرنوشت سپرد. اطرافیانش دائماً از او می خواستند که کمی به خودش استراحت بدهد اما ابن سینا معتقد بود که زندگی کوتاه اما پر عمق بهتر از عمری دراز و بی حاصل است.
ابوعلی سینا در روزهای آخر عمرش تمام اموالش را بخشید، غلامانش را آزاد کرد و در خانه به خواندن قرآن مشغول شد، سرانجام در دوم تیر سال ۴۱۶ هجری شمسی و در سن ۵۷ سالگی در همدان جان به جان آفرین تسلیم کرد و همانجا نیز به خاک رفت.
آثار هنری در ثنای بوعلی سینا
این مرد افتخار بزرگِ فرزندان ایران است و در سرتاسر جهان او و علمش را می شناسند، در سال ۱۹۸۲ فیلمی با عنوان “Youth of Genius” درباره سالهای چوانی بوعلی سینا ساخته شد. همچنین رمان تاریخی “The Walking Drum” در سال ۱۹۸۵ نوشته شد که در آن به بررسی کتاب قانون ابن سینا پرداخته شده بود.
نوح گوردون نیز در کتاب مشهورش خود یک دانشجوی جوان را توصیف می کند که برای دیدار با ابن سینا به ایران می آید، این کتاب کاملاً رویای مردمان اروپا را برای دیدار با این دانشمند بزرگ توصیف می کند و فیلم “The Physician” به اقتباس از این کتاب ساخته شد که بن کینگزلی در آن نقش بوعلی سینارا بازی کرد. ایران نیز خود از ساخت آثار هنری در بزرگداشت دانشمند بزرگش غافل نمانده و در سال ۱۳۶۴ مجموعه ای به نام “بوعلی سینا” به کارگردانی کیهان رهگذر و بازی امین تارخ ساخت.
آثار ابوعلی سینا چه بود
بعد از خواندن هزاران کتاب، حالا وقت آن بود که بوعلی خود نیز کتابی بنویسد و آثارش را در این دنیا بعد از خودش باقی بگذارد. باوجود اینکه او در دربار مشغول به کارشده بود و سفرهای زیادی می رفت از این کار غافل نشد و بیش از صدها کتاب و رساله که هر کدام برای دوره ای از احوالات و زمان او بود، نوشت. وقتی در دربار امیر بود بخاطر آرامشی که مهیا شده بود به نوشتن “قانون طب” و “کتاب الشفاء” یا “دائره المعارف بزرگ فلسفی” خود مشغول شد که یک نقطهٔ طلایی برای انتقال علمی بوعلی سینا بوده است. البته او وقتی در سفر بود هم نوشتن را کنار نمی گذاشت و رساله های کوچکی می نوشت.
“کتاب شفا” در هجده جلد و در بخش های مختلف علم نوشته شده است که شامل: منطق، ریاضی، طبیعیات و الاهیات می‌شود. منطق شفا امروزه نیز همچنان یک کتابِ معتبر است و قسمت طبیعیات و الاهیات از کتاب قانون طب تا قرنها یک کتاب مهم بوده است.
فعالیت های ابن سینا درباب در منطق و حکمت
- الاشارات و تنبیهات: درباره منطق و علم طبیعی و الهی و در قسمتی از این کتاب از خواجه نصیر طوسی با عنوان”حل مشکلات الاشارات” یاد شده است.
- الانصاف: این کتاب از بزرگ ترین کتاب های او بوده است که درباره اقوال بوده است یعنی کسانی که از ارسطو نقل قول می نوشتند در شرق و غرب! بخش هایی از این کتاب با نام “مقاله اللام” و “اثولوجیا” مانده است.
- الحکمه العروضیه: ابن سینا این کتاب را در بیست و یک سالگی به نام ابوالحسن احمد ابن عبدالله العروض، همسایه اش در بخارا نوشته است.
- کتاب الشفا: این کتاب مهم ترین کتاب ابن سینا درباره منطق، طبیعیات، ریاضیات و الهیات است. کتاب الشفا مهم ترین کتاب ابن سینا در حکمت است که چهار قسمت را شامل می شود: منطق، طبیعیات، ریاضیات و الهیات و همچنین به زبان های عربی، آلمانی، لاتین، فرانسه و فارسی ترجمه شده است.
