گویندگی و فن بیان چیست؟
احتمالا برای شما هم پیش آمده است که در سخنرانی ها و کنفرانس های مختلفی که شرکت کرده اید، افرادی وجود دارند که توانایی فوق العاده ای در گویندگی دارند و ناخوداگاه شما را مجذوب می کنند تا به آن ها گوش دهید.
باید بدانید که استعداد تنها بخش کوچکی از دلایل موفقیت افراد است و بیشتر آن مربوط به ترفندهای خاصی است که در این راه یاد گرفته اند و علاوه بر آن به خوبی می دانند که باید در کجا و چگونه از آن ها استفاده کنند.
بهتر است بدانید که گویندگی و فن بیان تاثیر بسیار زیادی در نتیجه سخنرانی شما و خسته نکردن حاضرین دارد و در وهله اول این شما هستید که تاثیر اصلی را دارید، نه محتوای تان.
زیرا بدون شک هر چقدر هم که محتوای جذابی داشته باشید اما نتوانید آن را به درستی و هوشمندانه انتقال دهید، تلاش های تان فایده ای نخواهد داشت و کسی به شما گوش نمی کند.
در کنار تمام ترفندهایی که برای یک سخنرانی موفق وجود دارد، جمله های حساسی نیز وجود دارند که باید در به کار بردن شان احتیاط کنید.
اگر شما هم از دسته افرادی هستید که در مورد این جملات کنجکاو شده اید، پس با ما همراه باشید تا شما را با ۱۰ جمله ای که یک گوینده هوشمند نباید به زبان آورد، آشنا کنیم.
۱۰. از خواندن اسلاید ها صحبت نکنید!
قطعا بارها در سخنرانی هایی حاضر شده اید که گوینده آن در ابتدا می گوید “در خواندن اسلایدها با من همراه شوید” و سپس کارش را شروع می کند.
باید بدانید که این جمله حسابی کارتان را خراب خواهد کرد، زیرا با این جمله به حاضرین اعلام می کنید که تنها قرار است روخوانی انجام دهید.
بنابراین هرگز این جمله را به زبان نیاورید و به جای آن شروع به نمایش دادن اسلایدها و توضیح دادن کنید. برای اینکه نتیجه بهتری بگیرید می توانید از اسلایدهای جذاب تر با تصاویر با کیفیت استفاده کنید و به جای اینکه تمامی مطالب را در آن بنویسید، قسمت های مهم را یاداشت کنید و بخشی از آن را هم خودتان توضیح دهید.
۹. از جمله “باید با دقت بیشتری گوش می دادید” هنگام سئوال پرسیدن استفاده نکنید
قطعا در طول هر کنفرانسی سوال های زیادی توسط حاضرین پرسیده می شود که گاهی اوقات تکراری هم هستند و از مطالبی می باشند که شما قبلا از آن صحبت کرده اید.
در این شرایط یکی از اشتباه ترین کارهایی که می توانید بکنید این است که مخاطب را سرزنش کنید و بگویید که قبلا به این مطلب پرداخته اید. این کار باعث می شود که افراد کنجکاو و علاقه مند به سخنرانی شما، تمام ذوق شان را از دست بدهند و سکوت کردن را به سوال پرسیدن و همکاری با شما ترجیح دهند.
باید بدانید که نتیجه این کار چیزی جز یک سخنرانی کسل کننده نخواهد بود بنابراین بهترین کاری که در مواجهه با این دسته سوال ها می توانید انجام دهید این است که احساس اضافی بودن و سرخوردگی به مخاطب ندهید.
به طور مثال بگویید:
” بسیار از توجه شما خوشحالم و احتمالا باید بیشتر درباره این مسئله صحبت می کردم”
۸. جواب سوالات را مستقیم ندهید
باید بدانید که در یک سخنرانی زمانی که یکی از حاضرین از شما سوالی می پرسد، بهتر است که به جای مستقیم جواب دادن، بین گفته های تان بار دیگر سوال را مطرح کنید تا مطمئن شوید که به خوبی آن را فهمیده اید و یا مخاطبان از جزئیات آن به درستی آگاه شده اند.
زیرا معمولا وقتی کسی از جمع سوال می پرسد، احتمال اینکه دیگران در همان ابتدا منظور را متوجه شوند بسیار کم است. بنابراین پیش از پاسخ دادن روی سوال تاکید کنید. به طور مثال بگویید:
” با توجه به سوال … من پاسخ … را می دهم، آیا به درستی متوجه سوال شما شدم؟”
۷. کارهای تان را از پیش اعلام نکنید
یکی از بیهوده ترین کارهایی که یک سخنران می تواند انجام دهد این است که تمامی حرکات و گام های بعدی اش را از قبل اعلام کند. باید بدانید که این کار هیچ فایده خاصی جز تلف کردن وقت ندارد.
مثلا هیچ وقت نگویید که قرار است در ادامه داستان جالبی تعریف کنید، زیرا تمام تاثیر و هیجانش را از دست می دهد.
به جای آن داستان را در دل صحبت های تان جای بدهید و در زمینه مورد نظر مطرح کنید تا نتیجه بهتری بگیرید و صحبت های تان موثر واقع شود.
۶. هیچ گاه به مخاطبان تان نگویید که احتیاج به یادداشت برداری ندارند
بارها پیش آمده که یک گوینده پیش از هر چیزی اعلام می کند که اسلاید هایش را در آخردر اختیار افراد قرار می دهد و نیازی نیست که آن ها به یادداشت برداری مشغول باشند.
باید بدانید که این جمله یکی از اشتباه ترین چیزهایی است که می توانید به زبان بیاورید و شما هیچ گاه نباید برای دیگران تصمیم بگیرید. بسیاری از افراد هستند که همیشه نوت برداری را ترجیح می دهند و به توصیه شما نیازی ندارند.
بنابراین به جای آن، تنها آن ها را از روند پیش رو مطلع کنید و انتخاب را به خودشان بدهید تا بتوانند در طول سخنرانی شما راحت تر باشند، به طور مثال بگویید:
” در انتها اسلایدها برای دانلود و دسترسی شما قرار می گیرند”
با این جمله مخاطب شما می فهمد که دو انتخاب دارد و خودش می تواند بهترینش را انتخاب کند.
۵. هیچ گاه در مورد سلیقه شخصی یا اعتقادات تان صحبت نکنید
یکی از نکاتی که باید برای تبدیل شدن به یک گوینده هوشمند بدانید این است که هیچ گاه در حین سخنرانی ها از علایق شخصی تان صحبت نکنید. به طور مثال اینکه طرفدار چه تیمی هستید و یا اعتقادات شخصی تان چیست، اصلا کار حرفه ای و جالبی نیست.
سخنرانی هایی که برگزار می شود در بیشتر موارد تنها برای تبادل اطلاعات هستند بنابراین آن ها را به حاشیه نکشانید و در صورتی که می خواهید جو را عوض کنید تنها از خاطرات مربوط به موضوع و یا تجربه هایی که در مورد آن داشته اید صحبت کنید تا نتیجه بهتری بگیرید و توجه مخاطبان را از دست ندهید.
۴. هرگز در مورد کوتاه بودن سخنرانی تان چیزی نگویید
ممکن است بارها از گوینده های مختلف این جمله را شنیده باشید که سخنرانی شان قرار نیست طول بکشد و وقت زیادی بگیرد.
هرچند که در ابتدا ممکن است فکر کنید که این حرف برای احترام به مخاطبان است و وقت شناسی گوینده را نشان می دهد، اما باید بدانید که اغلب اوقات نتیجه مناسبی ندارد زیرا ناخوداگاه باعث می شود که شنونده ها فکر کنند که شما چیزی برای ارائه ندارید و یا به اندازه کافی آماده نشده اید.
به جای اینکه این جمله را تکرار کنید می توانید به مخاطبان اطمینان بدهید که سخنرانی شما ارزش گوش کردن را دارد و شما قرار است اطلاعات مناسبی به آن ها بدهید. به طور مثال در ابتدا بگویید:
” پس از این سخنرانی شما اطلاعات بسیارخوب و کاملی به دست خواهید آورد”
این جمله نه تنها باعث می شود که انرژی و انگیزه شما به مخاطب منتقل شود، بلکه نشان می دهد که از اعتماد به نفس کافی برخوردارید و به گفته های تان اطمینان دارید و روی آن ها وقت گذاشته اید.
۳. هر چقدر هم که خسته هستید آن را اعلام نکنید
باید بدانید که اعلام کردن خستگی شما یکی از اشتباه ترین کارهایی است که می تواند سخنرانی شما را تحت تاثیر قرار دهد. به طور مثال هیچ گاه نگویید که امروز سرحال نیستید و یا خسته شده اید، زیرا این کار تمام ذوق مخاطبان شما را کور می کند.
این برخورد باعث می شود که شما فردی به نظر برسید که به دنبال توجیه هستید و وقت کافی نداشته اید وبه دنبال آن به پیدا کردن بهانه های مختلف رو آورده اید. علاوه بر آن انرژی شما به سرعت به شنوندگان منتقل می شود.
بنابراین هرچقدر هم که خسته هستید سعی کنید آن را پنهان کنید و با نوشیدن قهوه و یا کمی استراحت احساس بهتری پیدا داشته باشید.
۲. هرگز به افراد نگویید تا تلفن یا لپ تاپ شان را خاموش کنند
با توجه به پیشرفت های امروزی در تکنولوژی قطعا بسیاری از افراد ترجیح می دهند که به روزتر باشند و به جای نوت برداری های قدیمی از ابزارهای جدید برای راحتی استفاده کنند.
جدا از آن، شنیدن این جمله از فرد مقابل باعث می شود که حاضران احساس خوبی نداشته باشند و ذوق شان را برای سخنرانی از دست بدهند. بنابراین به جای این حرف از انتخاب های بهتری استفاده کنید تا حاضرین در سخنرانی شما احساس راحتی کنند.
به طور مثال در خواست کنید که افراد گوشی های شان را سایلنت و بی صدا کنند و با این کار به آن ها نشان دهید که در صورت نیاز حق استفاده از این ابزارها را دارند.
۱. برای تست صدا از مخاطبان کمک نگیرید
جمله صدای من را دارید یکی از تکراری ترین و کلیشه ای ترین جمله هایی به شمار می رود که همه ما بارها آن را در سخنرانی ها شنیده ایم و از همان اول باعث می شود تا حوصله مان سر برود.
باید بدانید که مخاطبان شما برای کار دیگری آن جا هستند و آمده اند که از شما اطلاعات بگیرند. بنابراین تست کردن کیفیت صدا را به روزهای قبل از حضورتان موکول کنید و یا با کارکنان سالن مدنظرتان از قبل هماهنگ باشید تا نیازی به پرسیدن از مخاطبان نداشته باشید و بتوانید بسیار حرفه ای تر از همیشه عمل کنید.
