لیست جاذبه های گردشگری زاهدان
زاهدان که در حال حاضر به عنوان مرکز استان سیستان و بلوچستان شناخته می شود تا سال های نخست حکومت پهلوی اول، تنها یک روستای کوچک بود. در تاریخ ۱۳۰۸ شمسی طی سفر رضا خان و بازدید او از آن جا، هرج و مرج های منطقه سرکوب شدند و نام قدیمی آن تغیر یافت.
مدت ها بود که مردم محل زندگی خود را به نام دزدآب می شناختند. با توجه به اینکه در گذشته های دور، شهری کهن به نام زاهدان، در مقیاس فعلی وجود داشت که بسیار هم پر رونق می نمود؛ بنا شد تا دوباره حال و هوای سابق بازگردانده شود.
قدمت طولانی و تاریخ پربار این مکان، طبیعتا جاذبه های تماشایی و متفاوتی را در معرض دید قرار داده است. اگر قصد بازدید از جنوب کشور را دارید؛ باید بدانید بهار و پاییز بهترین زمان سفر به زاهدان به شمار می روند.
موقعیت جغرافیایی خاص و آب و هوای گرم و خشک موجب شده تا در تابستان تعداد گردشگران تا حد قابل تاملی اندک باشد. به هر صورت پیشنهاد می کنیم قبل از عزیمت، لیستی از دیدنی ها تهیه کنید تا با خاطری آسوده به تفریح و گشت و گذار بپردازید.
در ادامه ۱۰ مورد از بهترین جاذبه های منطقه را معرفی خواهیم کرد. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره هر یک نیز می توانید به بهترین سایت های گردشگری ایران مراجعه نمایید.
۱۰. بازار رسولی | Rasouli Market
بازارها در کنار اینکه مراکز خرید محسوب می شوند؛ یکی از جالب ترین فضاها برای آشنایی با فرهنگ بومی نیز می باشند. بازار رسولی از جمله جاذبه های گردشگری زاهدان است که در آن همه چیز پیدا می توان پیدا کرد.
مواد خوراکی، میوه جات، انواع ادویه های هندی، چای های مرغوب و اصیل، ترشی هایی که تا به حال طعم شان را نچشیده اید؛ تنها گوشه ای از موارد موجود در آن به شمار می روند.
یکی از سوغات های معروف استان، پارچه های دست بافت و سنگ دوزی شده است. همچنین اعلاتربین نمونه های هنر سوزن دوزی که با نام سیستان و بلوچستان ادغام شده را هم می توانید به وفور در این فضا بیابید. چه تنها قصدتان تماشا و گردش باشد و چه خرید؛ در هر دو صورت مکان درستی پیش روی شما قرار دارد.
۹. کاروانسرای نصرت آباد | Nusrat Abad Caravanserai
در عصر صفوی، حوالی نصرت آباد کاروانسرایی از خشت و گل ساخته شد که امروزه به نام همان منطقه، آن را می شناسیم. هرچند امروزه شکوه سابق به روشنی نمایان نیست اما قدم زدن لا به لاید تاریخی چند صد ساله همواره احساس لذت بخشی به همراه دارد.
در گذشته تقریبا ۶۰ حجره در آن جا فعالیت می کردند. در اوقات مختلف سال تجار و بازرگانانی که با بار پارچه، ادویه و ظروف از هند و پاکستان می آمدند یا در حال بازگشت به دیار خود بودند؛ در همین مکان به استراحت می پرداختند.
این جاذبه های دیدنی زاهدان سال از مرداد ماه سال ۱۳۸۲ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. بازدید از آن برای تمامی گردشگران رایگان می باشد.
۸. مسجد زرنج | Zaranj Mosque
مسجد زرنج زاهدان در ادوار گذشته محل درست و بحث بوده و اهمیت فوق العاده ای داشت. موقعیت مکانی آن که درست رو به روی زندان شهر واقع شده بود نیز بسیار جای تامل و شگفتی دارد.
امروزه آن محدوده خالی از خانه و سکنه است اما اگر به تاریخ علاقه مند هستید؛ تماشای این اثر ارزشمند که یکی از جاذبه های گردشگری شهر زاهدان محسوب میشود برای شما لذت بخش خواهد بود.
در منابع از عبدالرحمن بن سمره از حکام وقت که اصالتی عرب داشت؛ بانی احداث مسجد نام برده می شود. همچنین نقل کرده اند که یک یا هردو مناره، به دستور یعقوب لیث صفاری بر فراز آن بنا شده اند.
۷. تالاب هامون | Hamun Lake
پس از دریای کاسپین و دریاچه ارومیه، تالاب هامون که یکی از جاذبه های طبیعی زاهدان با مساحت نزدیک به ۶ هزار کیلومتری، رتبه سوم وسیع ترین را به خود اختصاص داده است. در فصول پر باران مابین مرز ایران و همسایه شرقی آن افغانستان، دریاچه ای به نام هامون پوزک شکل می گیرد که تنها بخشی از تالاب اصلی را شامل می شود.
۳۵۰ کیلومتر مربع از این فضا در مرز ایران بوده و به جاذبه ای تما عیار و تماشایی بدل گشته است. مقصد هر سفری به هر گوشه ای از دنیا، باید هم دوست داران تاریخ را راضی نگه دارد و هم شیفتگان طبیعت را دست خالی نگذارد.
زاهدان با وجود این دریاچه که صدها ماهی مختلف در آن زندگی می کنند توانسته این تقاضا توریست ها را هم با سربلندی پاسخگو باشد. می توانید در مدت اقامت تان، خود را به یک پیک نیک عصرگاهی با همچین منظره زیبایی دعوت کنید.
۶. روستا و غار لادیز | Village and cave Ladiz
در شهر گرمسیری مثل زاهدان که تابستان های پر حرارتی دارد؛ یافتن یک مکان دیدنی خوش آب و هوا که خنکی دلپذیری داشته باشد؛ یک نعمت واقعی محسوب می شود. روستای لادیز از جمله پر طراوت و سرسبز ترین نقاط و از بهترین جاذبه های گردشگری زاهدان می باشد که بسیار هم مورد علاقه بومی ها و البته توریست ها است.
علاوه بر آبشار و رودخانه که به هرچه زیباتر دیده شدن محوطه کمک کرده اند؛ از غار مشهور لادیز هم نباید چشم پوشی کرد. در فاصله ۱۵ کیلومتری از روستا، به این پدیده طبیعی گران بها برمی خورید که خنکای مطبوع و منظره دیدنی آن حتما توجه تان را جلب خواهد کرد.
۵. روستای تمین و چشمه آب معدنی | Tamin Village
اگر تا به حال تصورتان از جنوب کشور و استان سیستان و بلوچستان مکانی به غایت خشک و بی اب و علف بوده؛ باید بدانید که قطعا در اشتباه هستید. شاید بهتر باشید برای درک بهتر زیبایی های طبیعی آن جا به روستای تمین سری بزنید.
سرسبز و شاداب، انباشته از درخت های بلند و با ابهت، بکری و خلوص فضا بی شک تا مدت ها در خاطر شما باقی خواهد ماند. وجود صخره ها در دورتا دور محی سبب شده که تا حد ملموسی از گرمای هوا کاسته شود و نسیم لطیفی بوزد.
یک چشمه آب معدنی هم در روستا وجود دارد که می توان متوجه شد که این حاصل خیزی منطقه از کجا نشات می گیرد. به هر ترتیب علی رغم اینکه سفر به زاهدان در تابستان چندان توصیه نمی شود؛ اگر در این فصل آن جا بودید بازدید از تمین یکی از بهترین جاذبه های شهر زاهدان را در اولویت برنامه خود قرار دهید.
۴. خانه ابویی | Abouei House
خانه زئیم یا ابویی یکی دیگر از جاذبه های دیدنی زاهدان در سال ۱۳۱۱ شمسی که شهر در حال گسترش یافتن و پیشرفته تر شدن بود؛ برای خانواده ابویی توسط استاد محمدعلی محمودی بنا شد. تا اواخر دهه چهل هنوز صاحب خانه ها در آن جا سکونت داشتند.
چند سال بعد، این مکان متروکه و خالی از سکنه ماند تا اینکه اداره میراث فرهنگی مرمت و بازسازی آن را به عهده گرفت. در آبان سال ۱۳۷۷ نیز که ۶۶ سال از احداث عمارت می گذشت؛ از این سازه اصیل به عنوان یکی از میراث ملی ایران نام برده شد.
مساحت فضا بیش از ۸۰۰ متر است که ۴۸۳ متر از آن به زیربنا اختصاص داده شده است. بیشتر مصالح به کار رفته آجر و خشت می باشند و درب های چوبی و یکسان که کنار یکدیگر ردیف شده اند؛ نمایی منظم و چشم نواز را پدید آورده اند.
یک حوض درست وسط حیاط با چند درخت نخل محیطی صمیمی را به نمایش گذاشته اند که صفا و حال و هوای خوش گذشته را یادآوری می کند. ایوان، بادگیر، انبار، یک آشپزخانه وسیع و دلباز، از دیگر بخش های خانه می باشند.
توجه به جزئیات و ریزه کاری در تزئین اندرونی در کمال سادگی و پرهیز از تجمل گرایی را باید نکته حائز اهمیتی در سبک معماری عمارت دانست. استاد محمودی که وظیفه ساخت خانه را برعهده داشت؛ از اهالی یزد بود که برای انجام این کار به زاهدان آمده بود.
همین مسئله هم می تواند اثبات کند می توان خانواده ابویی را به عنوان یکی از ثروتمندان شهر نام برد. خانه اجدادی آن ها هم اکنون جزو جاذبه های بسیار مهم شهر زاهدان به شمار می رود که در حال حاضر تحت نام کارگاه هنرهای سنتی زاهدان، به بقای خود ادامه می دهد.
۳. موزه پست و ارتباطات | Post and Telecommunications Museum
در سال ۱۳۱۱، به دستور رضاشاه پهلوی اداره پست و تلگراف سیستان و بلوچستان در شهر زاهدان تاسیس شد و شروع به کار کرد. در سال ۱۳۷۷ نیز با شماره ۲۱۵۷، در فهرست آثار ملی ایران جای گرفت.
پس از عملیات گسترده مرمت بنا و بازسازی وسیعی که بر روی قسمت های آسیب دیده آن صورت گرفت؛ تصمیم گرفته شد تا به عنوان موزه ای تخصصی به فعالیت اش ادامه بدهد. این محوطه جزو مهم ترین ها در نوع خود به شمار می رود که بازدید از آن نیز می تواند بسیار جالب و مهیج باشد.
در بدو ورود نخستین چیزی که احتمالا نظر افراد را جلب کند مجسمه یا ماکت مرد تلگراف چی است؛ که بسیار واقعی هم به نظر می رسد. همه جزئیات به گونه ای طراحی شده که حال و هوای اداره پست سابق را زنده کند.
حوض بزرگی در حیاط وجود دارد که سبک معماری شگفت انگیز بومی و سنتی منطقه را به نمایش گذاشته است. قسمت های اصلی درونی سازه به شکل راهروهایی عریض و طویل هستند که اشیاء در آن جا توسط محفظه ها و میزهای مخصوص چوبی در معرض دید قرار گرفته اند.
انواع تمبرهای قدیمی، مهر، استامپ، به علاوه ترازو، تلفن رومیزی و رادیو از محتویات موزه می باشند. نکته که باعث می شود اهمیت این مکان بیش از پیش مطرح گردد به نصب یک فرستنده رادیویی در آن مربوط است.
از سال ۱۳۸۸تا مدت ها بعد، آن جا هم به عنوان اداره پست فعال بود و هم یک ایستگاه رادیویی بود. از سال ۱۳۴۲ نیز برنامه های تولیدی ایستگاه در سرزمین های همسایه ایران یعنی هند، پاکستان و افغانستان نیز شنیده می شد.
۲. گورستان هفتاد ملا | Haftad Mullah Cemetery
یک جاذبه اسرار آمیز و مرموز که برای دیدنش باید به حد فاصل ۷۵ کیلومتری شهر زاهدان، حوالی میرجاوه و روستای لادیز بروید. قدمت قبرستان حدودا به ۸۰۰ سال پیش بازمی گردد و شکل و شمایل خاص آن موجب شده تا این چنین مورد توجه قرار بگیرد.
فضایی با وسعت ۵۰۰ متر که در ارتفاع و بالای صخره ها قرار گرفته و تمام قبور به رنگ سفید یا کرم هستند. جای گیری آن ها در آن فاصله از سطح زمین باعث شده تا پس از گذشت هشت قرن، همچنان تا حد مطلوبی سالم و سلامت باقی بمانند.
قبرها کم و بیش شبیه به هم بوده و ظاهری یکسان دارند. همچنین تعبیه چند حفره نامنظم بر روی بخش بلندتر هر یک، باد را عبور داده تا سنگ ها صدمه نبینند. مکان هایی شبیه به این مورد، همواره با داستان ها و ماجراهای بسیاری همراه هستند.
اگر پای صحبت بزرگ ترهای محل بنشنید حتما مطالب جالب خواهید شنید. برخی از روایات ذکر می کنند که بعد از ورود اسلام به ایران، موبدان زرتشی برای مصون ماندن از خطرات احتمالی به این منطقه آمدند و در نهایت یک به یک درگذشتند.
همین طور حدس زده می شود سیلابی بودن روستا دلیلی واضح بوده تا مردم درگذشتگان را بالای صخره به خاک بسپرند. ظاهر متفاوت محیط به همین جا ختم نمی شود؛ کشف قبرهای خانوادگی، چند طبقه، سادگی بیش از اندازه برخی و کمی تجملی تر بودن بعضی دیگر همه و همه هنوز ماجراهای نگفته زیادی را درباره این گورستان باقی گذاشته است.
اردیبهشت ۱۳۸۰، آرامگاه هفتاد ملا که یکی از بهترین جاذبه های توریستی زاهدان در فهرست آثار ملی به ثبت رسید. هم اکنون بازدید از آن برای عموم مردم رایگان می باشد.
۱. مسجد جامع مکی | Masjed Jame Maki
بخش قابل توجهی از جمعیت مسلمانان اهل سنت جهان، در ایران ساکن هستند؛ بلطبع عجیب نیست که یکی از بزرگ ترین و باشکوه ترین مساجد سنی دنیا متعلق به کشور ما باشد. مسجد جامع مکی یکی از بهترین جاذبه های گردشگری زاهدان در اوایل دهه ۵۰ شمسی، به عبارت دیگر ۱۳۵۳ به خواست عبدالعزیز ملازاده ساخته و افتتاح شد.
سبک معماری فضا و نمای بیرونی آن بسیار به مسجد سلطان احمد استانبول شباهت دارد. جالب است بدانید که بخش اعظم این سازه عظیم تنها با کمک های مردمی و مشارک فوق العاده آنان توانست شکل بگیرد.
بسیاری از اهالی به طور رایگان در ساخت این عبادتگاه سهیم شدند. مساحت کلی فضا به ۳۲ هزار متر مربع می رسد و طراحی داخلی آن از مسجد النبی الگو برداری شده است. ۴ مناره و ۵۳ گنبد بزرگ و کوچک به هیبت آن افزوده و هنر صنعتگران ایرانی را به زیبایی تمام به نمایش گذاشته اند.
امام جمعه شهر زاهدان، عبدالحمید اسمائیل زهی، در حال حاضر متولی مسجد می باشد. این مکان شهرتی فوق العاده در جهان اسلام و به خصوص سنی ها دارد. در خلال سفر به سیستان و بلوچستان و زاهدان، حتما از این جاذبه مذهبی دیدن نمایید.
