معروف ترین بازارهای قدیمی ایران
بازارها رگ حیاتی شهرها به شمار می روند که همواره از محبوبیت خاصی برخوردارند. همه ما زمان سفر به اولین چیزهایی که فکر می کنیم محلی برای سکونت و یافتن بازار است.
خرید و گشت و گذار در بازارچه های قدیمی و سنتی حال و هوای خاصی دارد و علاوه بر جذابیت های معماری و پیشینه تاریخی معمولا پر از مغازه های صنایع دستی و معروف ترین سوغاتی های هر شهر می باشد.
اگر تا به حال به شهرهای ایران سفر نکرده اید، با ما در این مقاله همراه شوید تا با هم سری به کوچه پس کوچه ها، گذرها و چارسوق و بازار های قدیمی ایران بزنیم.
۱۰. بازار تاریخی ری | Rey Bazaar
بازار ری یکی بازار های قدیمی ایران مربوط به دوران صفویه دارد، که از دو راسته اصلی به همراه چارسوق های گنبدی شکل تشکیل شده و در مجاورت بازار نو قرار گرفته است. معماری این مرکز داد و ستد را به سبک چلیپایی یا صلیبی و با استفاده از آجر، خشت و کاه ساخته اند.
طبق اسناد تاریخی، بازار ری را تاجران هندی به عنوان مرکز فروش ادویه های معطر و متنوع خود انتخاب نموده و موجب رونق فراوان آن می شدند. انواع تسبیح، مهر، سجاده، عطر، شیرینی، سوهان، زیورآلات نقره، پوشاک، فرش و گلیم در این بازار به وفور و با کیفیت های بسیار بالا یافت می گردد.
۹. بازار کرمان | Kerman Bazaar
بازار تاریخی کرمان با قدمتی که به دوران حکومت تیموریان باز می گردد، یکی دیگر از قدیمی ترین بازار سرپوشیده ایران به شمار می رود. این بازار بعدها در دوران صفویه و قاجار علاوه بر مرمت بسیار وسعت پیدا کرد.
بازار کرمان از بازارچه های بزرگی به نام های ، بازاروکیل، گنجعلی خان، اختیاری، سردار و قلعه تشکیل شده است. درب ورودی بازار از سمت میدان ارگ به عمارتی بی نظیر می رسد که با مهارتی وصف ناشدنی کاشی کاری شده.
داخل بازار نمایی زیبا دارد که از هر سویی صنایع دستی و ادویه های معطر و خوراکی های خوش طعم خودنمایی می کنند. چارسوق به شکلی مدور با راسته هایی بزرگ و عریض مکانی برای هنرمندان چیره دست کرمانی بدل گردیده.
۸. بازار بزرگ تهران | Tehran Grand Bazaar
تهران پایتخت ایران علاوه بر اینکه یکی از مهمترین شهرهای کشورمان به شمار می رود، بازاری بزرگ را در خود جای داده که مکانی ارزشمند و پر رونق در تمام ادوار تاریخی بوده و از دوران صفویه به یادگار مانده است.
شاه طهماسب طی سفری که به ری داشته ایده ساخت بازار تهران را می دهد و بعدها به رونق و گستردگی فراوانی دست پیدا می کند.
بازار تهران یکی از قدیمی ترین بازار سرپوشیده ایران است که علاوه بر ارزش تاریخی، پیشینه ای سیاسی و نظامی نیز داشته. فضای داخل بازار مشتمل بر چارسوق ها، راسته ها، مساجد، قهوه خانه، زورخانه، حمام و حسینیه می باشد.
در اطراف تیمچه ها حجره های دو طبقه با کاشی کاری هایی که منقش به چهره های اساطیری است، نمایی دلخواه را ایجاد نموده.
۷. بازار قیصریه اصفهان | Qeysarie Bazaar
اصفهان همیشه جزو شهرهای پر اهمیت و مورد توجه از سوی حکمرانان محسوب می گردید. بازار بزرگ قیصریه از کهن ترین مکان های داد و ستد در این شهر می باشد، و قدمتی مرتبط با دوران صفویه دارد.
بازار در مجاورت با میدان امام واقع شده و توسط تجار و ثروتمندان شهر اصفهان، با راسته های بزرگ و ملحق به یکدیگر طراحی و احداث شده است. داخل بازار مساجد و مدارس بسیاری ساخته اند تا تمام کسبه و شاگردان امکان تحصیل در تمام ساعات روز را داشته باشند.
۶. بازار همدان | Hamedan Bazaar
بازار همدان یکی از مکان های تجاری بزرگ و کهن و از قدیمی ترین بازار ایران است که شاید روزگاری محلی برای کسب و کار بابا طاهر همدانی و ابو علی سینا بوده و داستان ها و روایات ارزشمندی از بزرگان علم و هنر ایران را بر زبان جاری می کند.
از سویی دیگر همدان در شاهراه ایران به کربلا قرار داشت و زائرانی که به همدان می رسیدند، در کاروانسراهای منتهی به بازار اقامت نموده و موجب رونق و فراوانی در این شهر می شدند.
سراها و تیمچه ها با سقف های گنبدی و نورگیرهای متعدد که با گچبری های ظریف مزین شده اند نمایی زیبا و خیره کننده را به وجود آورده اند.
۵. بازار اردبیل | Ardabil Bazaar
یکی دیگر از قدیمی ترین بازار ایران با قدمتی ۶۰۰ ساله در شهر اردبیل ساختاری جالب و دو قسمتی دارد. خیابانی که از وسط بازار می گذرد آن را به دو بخش مجزا تقسیم کرده که از راسته، تیمچه، مسجد و حمام تشکیل شده و معماری داخلی با طاق های جناغی و گنبدهای آجری نمایی زیبا را پیدید آورده.
در این بازار انواع سفالینه ها، صنایع دستی، گلیم، ادویه، ظروف مسی، جاجیم، شرینی و حلوای سنتی به فروش می رسد.
۴. بازار قم | Qom Bazaar
بازار قدیمی ایران یعنی بازار قم بنایی به یادگار مانده از سلسله های سلجوقی و ایلخانی با شیوه معماری به سبک سازه های کویری در مکانی تقریبا مرتفع واقع گردیده.
نمای داخلی این بازار شما را به یاد بافت معماری شهر یزد می اندازد و گنبد های خشتی به همراه بادگیرها که نور و هوای تازه را به داخل بازار می فرستند، چهره ای کاملا کویری را به نمایش می گذارد.
در بازار قم می توانید بافت معماری نوین ایرانی را مشاهده نمایید و در زمان قاجار به بیشترین وسعت خود دست یافته است. در بازار قم می توانید هر آنچه را که برای یک سوغاتی خوب و به یاد ماندنی نیاز دارید، خریداری کنید و به عزیزان تان هدیه دهید.
۳. بازار بزرگ تبریز | Grand Bazaar of Tabriz
بازار تبریز، یکی از کهن ترین و بزرگ ترین مراکز داد و ستد ایران به شمار می رود، که علاوه بر جنبه تجاری، مرکزی برای نمایش فرهنگ و هنر شهر و مردم تبریز نیز محسوب می گردد.
راسته های مسقف با گنبدهای بزرگ و کوچک و حجره های فراوان که در هر بخش و حرفه ای به فعالیت مشغولند سالانه گردشگران بیشماری را برای بازدید از این سرای تاریخی به تبریز باشکوه می کشاند.
روزگاری تبریز در شاهراه جاده ابریشم قرار داشته و بازرگانان برای تجارت از این شهر می گذشته و یا در آن اقامت می کردند.
از همین رو صنایع با اهمیتی همچون چرم و شیشه به سرعت به این شهر وارد شده و به سرعت پیشرفت نموده اند. جاذبه های سنتی و فرهنگی بازار تبریز موجب شده تا آن را در لیست سازمان یونسکو به ثبت برسانند.
۲. بازار خوی | Khoy Bazaar
عصر صفویه و قاجار بیشترین سهم را در احداث بازارها، کاروانسراها، حسینیه، مساجد و گرمابه داشته اند. بازار خوی نیز یکی از آثار به یادگار مانده از عهد صفویه و یکی از معروف ترین بازارهای قدیمی ایران می باشد، که رونق خود را مدیون حضورش در جاده ابریشم است. معماری ساده و استفاده از مصالحی همچون گچ، آهک و خشت نمایی بی ریا و پر از صمیمیت را به نمایش می گذارد.
بخش های مختلف بازار شامل فرشچی، مسگرها، زرگرها، بورکچی و خرازی بوده و کاروانسراها مهمی همچون کاروانسرای حاج میرهاشم، چیت ساز، خان، بلوسی و کشمش چیلار را در خود جای داده.
مکان های تاریخی فراوانی که در بازار وجود دارد، به همراه دروازه سنگی جذابیت بالایی برای گردشگران و مسافران ایجاد می نماید.
۱. بازار وکیل شیراز | Vakil Bazaar
بازار وکیل شیراز هم از معروف ترین بازارهای قدیمی ایران و بنایی به جا مانده از زمان حکمرانی کریم خان زند، در شهر شیراز می باشد، که به دلیل توجه و مراقبت های فراوان در طول ادوار مختلف همواره از رونق، و شکوه خاصی برخوردار بوده است.
حمام و مسجد بزرگی تحت همین عنوان در مجاورت بازار بر عظمت و شکوهش می افزاید. تمام بازار از راسته های بسیار عریض با حجره های بزرگ تشکیل شده که با مهارتی وصف ناپذیر به ارائه هنر والایی ایرانی می پردازند.
صنایع دستی، ادویه، خوراک، پوشاک، زیورآلات، لوازم خانگی و هر آنچه که برای یک خرید راحت و بدون دردسر نیاز دارید به سادگی در بازار شیراز خواهید یافت. معماری خاص و زیبا بازار با گچبری ها و تزییناتی که با آجر نماها به کار رفته فضایی جذاب و دوست داشتنی را به تصویر می کشد.
