مهارت گوش دادن فعال چیست؟
تکنیک های تقویت مهارت های گوش دادن شامل نشان دادن حس همدلی، خلاصه کردن، کنترل احساسات، بازتاب دادن و … می شود.
گوش دادن فعال به معنی تمرکز کامل روی صحبت ها درک و دادن پاسخ مناسب به گوینده می باشد. این مهارت شامل توجه به کلمات، لحن صدا و زبان بدن گوینده می‌شود. شنونده با مهارت گوش دادن فعال می تواند بهتر بفهمد که شما چه می گوید و چه احساسی دارید. این نوع گوش دادن باعث می شود که پیام های غیر کلامی را درک کنید و به نیاز‌های واقعی گوینده پاسخ مناسب دهید.
گوش دادن فعال توجه و تمرکز بیشتری نسبت به گوش دادن معمولی نیاز دارد. در این حالت شنونده به محتوای کلمات شما توجه دارد و به نحوه بیان آن ها و زبان بدن نیز دقت بیشتری می کند. برای گوش دادن فعال باید حرکات چهره، ژست ها و حتی تنفس گوینده را زیر نظر داشته باشید.
شنونده می تواند با این روش پیام های مخفی و احساسات نهفته در صحبت های گوینده را بهتر درک کند. برای تقویت گوش دادن فعال، باید با استفاده از تکنیک های خاصی مانند بازتاب دادن، پرسیدن سوالات و توجه کردن از طریق نشانه های حرکتی به گوینده نشان دهیم که به صحبت های او توجه کامل داریم.
این تکنیک ها به ایجاد ارتباطات قوی تر و کاهش سوتفاهم ها کمک می کنند و باعث می شوند که گوینده احساس ارزشمندتر بودن و درک شدن کند. در ادامه به صورت جامع به بررسی ۱۰ تکنیک مهارت گوش دادن فعال خواهیم پرداخت.
۱۰. فضای آرام و بدون حواس پرتی برای گفتگو
مطمئن شوید که محیطی آرام و بدون حواس پرتی برای گفتگو فراهم است. حذف عوامل مزاحم به ما کمک می کند تا تمرکز زیادی روی صحبت های گوینده داشته باشیم و فرد مقابل نیز احساس راحتی بیشتری داشته باشد.
۹. حس همدلی نشان دادن
با ابراز همدلی و درک کردن احساسات طرف مقابل می توانید ارتباط عمیق تری با گوینده برقرار کنید. همدلی به او نشان می دهد که نه تنها حرف های او را می شنوید بلکه احساسات او را نیز درک می کنید.
۸. احساسات خود را کنترل کنید
گاهی ممکن است که حرف های گوینده احساسات را برانگیزد که باید بتوانید این احساسات را کنترل کنید و اجازه ندهید که تمرکز شما را از صحبت های گوینده منحرف کند برای این کار هم باید تکنیک های تقویت مهارت گوش دادن موثر را به کار ببرید.
۷. خلاصه کردن
در پایان صحبت‌های گوینده سعی کنید صحبت های او را به صورت خلاصه بیان کنید. این کار به او نشان می دهد که به سخنانش گوش داده اید و قصد دارید مطمئن شوید که منظور او را به درستی فهمیده اید.
۶. روی کلمات تمرکز نکنید
تمرکز به لحن صدا، حالت چهره و زبان بدن به شما کمک می کند تا پیام های غیرکلامی را هم دریافت کنید. این پیغام می تواند اطلاعات زیادی درباره احساسات و نیت های گوینده نشان دهد تا مهارت گوش دادن فعال را تقویت کنید.
۵. از قطع کردن صحبت های گوینده اجتناب کنید
اجازه دهید که گوینده صحبت های خود را کامل به پایان برساند سپس پاسخ دهید. قطع کردن صحبت های فرد مقابل نه تنها بی احترامی به اوست بلکه باعث از دست رفتن صحبت های مهمی می شود که قرار بود بازگو شوند.
۴. بازتاب دادن
بازتاب دادن یا تکرار قسمتی از صحبت های گوینده کمک می کند تبه فرد بگویید حرف های او را درست متوجه شده اید این روش همچنین به گوینده نشان می دهد که به دقت به صحبت های او گوش داده اید.
۳. سوال پرسیدن
پرسیدن سوالات مرتبط کمک می کند تا جزئیات بیشتری از صحبت های گوینده را متوجه شوید. این کار نشان می دهد که به صحبت های طرف مقابل توجه دارید و علاقه مند به درک عمیق تر موضوع هستید در نهایت مهارت گوش دادن فعال را تقویت می کنید.
۲. نشان دهید که گوش می دهید
با استفاده از نشانه های غیرکلامی مانند تکان دادن سر، لبخند زدن و ابراز کلمات کوتاه مانند «درسته» یا «می فهمم» به مخاطب نشان دهید که به صحبت هایش گوش می دهید و متوجه حرف هایش هستید که یکی از تکنیک های مهم تقویت مهارت گوش دادن فعال است.
۱. برقرار کردن تماس چشمی
برقرارکردن تماس چشمی با گوینده، نشان دهنده تمرکز شما به صحبت های او می باشد. این تکنیک ساده می تواند به گوینده اطمینان دهد که به حرف هایش گوش می دهید و برای او ارزش قائل هستید.
موانع گوش دادن
گوش دادن می تواند با موانع مختلفی رو به رو گردد که باعث کاهش کیفیت ارتباطات و ایجاد سو تفاهم می شوند. موانع گوش دادن عواملی مانند سر و صدا، نور زیاد یا کم و دمای محیط است که می توانند باعث شوند به طور کامل روی صحبت های گوینده تمرکز نداشته باشید، همچنین عواملی مانند افکار مزاحم، نگرانی ها و استرس های روزمره می توانند توجه شما را از گفتگو منحرف کند.
دوری از قضاوت های زود هنگام نیز از عوامل مهم تمرین مهارت گوش دادن فعال است. اگر قبل از پایان صحبت های گوینده درباره آنچه که می خواهد بگوید قضاوت کنید احتمال دارد که به طور کامل حرف های او را نشنوید و موضوع اصلی را از دست بدهید.
می این قضاوت ها می تواند از تجربه های گذشته، باور‌های شخصی و احساسات نسبت به گوینده ناشی شوند. برای گوش دادن فعال لازم است ذهن خود را از این قضاوت ها پاک کنید و به طور بی طرفانه به صحبت های گوینده گوش دهید.
اضطراب و استرس نیز می تواند مانع گوش دادن شود یعنی زمانی که دچار اضطراب یا استرس هستیم، د ممکن است که ذهن شما به مسائل و نگرانی های دیگر مشغول باشد و نتواند به طور کامل بر مکالمه تمرکز داشته باشید. اضطراب می تواند باعث شود که بیش از حد به فکر پاسخ دادن به گوینده باشید و نتوانید به طور کامل به حرف های او گوش دهید که برای مقابله با این موانع تکنیک‌های مدیریت استرس مانند تنفس عمیق و مدیتیشن می نواند مفید باشد.
