بهترین رمان های ایرانی که باید خواند
قطعا افراد بسیاری وجود دارد که به خواندن و نوشتن کتاب ها علاقمند هستند. خواندن کتاب ها و به ویژه رمان می تواند بسیار لذت بخش باشد، زیرا موجب می شود که بر اساس خلاقیت خود تصویری ذهنی از شخصیت های داستان و فضای کلی آن داشته باشید و با آن ارتباط عمیقی برقرار نمایید. توصیف کلماتی که زاییده ذهن خلاق نویسندگان بزرگ در آثار آن ها است واقعا امری دشوار است ولی احساس خوب و لذتی که از کشف احساسات نهفته نویسندگان در دل آثار آن ها وجود دارد باعث شده این کار تا حدودی آسان گردد. علاوه بر نویسندگی و داستان سرایی در میان گذاشتن برداشت هایی که از این داستان ها صورت می گیرد نیز بسیار جذاب و هیجان انگیز می باشد که علاقمندان به کتاب به خوبی آن را درک می کنند. از این رو ما تصمیم گرفته ایم که ۱۰ مورد از برترین و مشهور ترین رمان های ایرانی را در این مقاله به شما معرفی کنیم و به بررسی آن ها بپردازیم. بنابراین اگر به رمان و خواندن کتاب علاقمند هستید تا پایان با ما همراه باشید تا ده رمان برتر ایرانی را به شما عزیزان معرفی کنیم.
۱۰. بار دیگر شهری که دوست داشتم ( نادر ابراهیمی)
Bar-e Digar Shahri ke Doost Midashtam
این رمان جزء ۱۰ رمان برتر ایرانی است و می تواند کتاب مناسبی برای افرادی باشد که در جستجوی توصیفات و عبارات بسیار زیبا هستند. نادر ابراهیمی دارای کتاب های متعددی است که در میان کتاب های او کتاب “یک عاشقانه آرام” و این کتاب بسیار جذاب و تاثیر گذار هستند. ماجرای این کتاب روایتگر داستانی است که در آن پسر مرد کشاورز عاشق و دلباخته دختر خان می شود. روایت داستان مربوط به زمانی است که هلیا پسری که بسیار عاشق او بود اورا ترک می کند و پسر به خانه باز می گردد. در ادامه داستان مرد عاشق مجددا به شهر و دیاری که به دلیل این عشق از آن طرد شده بود و خیلی به آن علاقه داشت باز می گردد. در این کتاب جملات قصار بسیاری وجود دارد که با خواندن کتاب تا انتها به زیبایی روایتگر داستان نهفته در دل خود هستند. در واقع می توان گفت نادر ابراهیمی در این اثر تنهایی و اندوه فرد عاشقی که از همه جا طرد و رانده شده است را به بهترین شکل ممکن روایت می کند و برای مخاطبان به تصویر می کشد.
۹. پاییز فصل آخر سال است ( نسیم مرعشی)
Fall is the Last Season of the Year
نسیم مرعشی نویسنده کتاب “پاییز فصل آخر سال” یکی از بهترین رمان های ایران است؛ کتاب اش را اینگونه معرفی می کند: در این کتاب شخصیت های مختلفی به چشم می خورد که درگیر مسائل متفاوتی هستند که از جمله آن ها می توان به شخصیت هایی اشاره نمود که به ترتیب درگیر روابط عاطفی، مهاجرت، هویت شغلی و اجتماعی و … هستند. چند سال گذشته که شرایط سخت و بحرانی به وجود آمد و موجب پریشانی بسیاری از افراد شد تصمیم گرفتم این بار رمانی بنویسم و نسلی را معرفی کنم که خودم هم یکی از آن ها بودم. از این رو تمامی محتوای داستان و شخصیت هایش بر همین اساس انتخاب شده اند.
این کتاب در دو فصل پاییز و زمستان داستانی را به تصویر می کشد که از جمله شخصیت های آن می توان به زن هایی به نام لیلا، شبانه و روجا اشاره نمود. این افراد که دانشگاه موجب آشنایی آن ها با یکدیگر شده بود اکنون هر کدام مسیر متفاوتی از دیگری دارند. آنچه که باعث متمایز شدن این کتاب با سایر بهترین رمان های ایرانی شده است واقعی بودن داستان و تمامی شخصیت ها و نیز بی پایان بودن داستان می باشد. بنابراین می توان گفت هر زنی با خواندن آن به راحتی شخصیت ها را درک می کند و می تواند نقاط اشتراک با آن ها را در زندگی زنانه خود بیابد.
۸. کشتی پهلو گرفته (سید مهدی شجاعی)
یکی از بهترین نویسندگان رمان در حوزه موضوعات مذهبی قطعا سید مهدی شجاعی است. این نویسنده در این اثر خود به شرح حال آخرین روزهای حضرت زهرا (سلام الله علیها) می پردازد. البته کتاب هایی که با این مضمون نوشته شده اند و به ارائه یک بیوگرافی از آن حضرت و ذکر مصیبت پرداخته اند کم نیستند اما کتاب “کشتی پهلو گرفته” از بهترین رمان های ایران و اثری متفاوت است. این کتاب که دارای ۱۴ فصل می باشد در مورد روایت هایی از افراد مختلف به ایشان و خطاب به اواست. هر فصل از این کتاب از زبان اول شخص آن که از اقوام و نزدیکان حضرت زهرا ( سلام الله علیها) است روایت می شود.
این کتاب مورد تحسین افراد بسیاری قرار گرفت به طوری صادق کرمیار نویسنده کتاب “نامیرا” در خصوص آن می گوید : محتوای این کتاب برای نخستین بار بر همگان نشان داد که می توان مفاهیم دینی را نیز در ادبیات مدرن امروز بیان نمود. در این کتاب حضرت زهرا از زبان پدر، همسر، فرزندان، آسمان و .. به زیبا ترین و بهترین شکل ممکن توصیف شده و می توان گفت در میان تمامی آثار این نویسنده کتاب “کشتی پهلو گرفته” دارای نثری روان و بسیار تاثیر گذار تر است.
۷. سمفونی مردگان (عباس معروفی)
Symphony of the Dead
از غم انگیز، تراژدیک ترین و برترین رمان های ایرانی می توان به “سمفونی مردگان” اشاره نمود که بسیار تاثیر گذار است، به طوری که اگر کسی یکبار آن را خوانده باشد هرگز فراموشش نخواهد کرد. این کتاب از معروف ترین آثار عباس معروفی می باشد که به روایت حادثه ای از دید چند ناظر می پردازد. کل داستان حول محور آیدین که شاعری جوان است و به خشم پدر سنتی خود گرفتار شده می گردد و به عبارتی آیدین شخصیت اصلی این داستان است که دارای شخصیتی فوق العاده جذاب و منحصر به فرد می باشد. این پسر شاعری بسیار سرزنده، فعال و روشن فکر است که خانواده او به شدت سنتی هستند و پدر سالاری در خانه آن ها حکم فرماست. در مجموع می توان گفت این شخصیت به قدری جذاب است که علاوه بر شخصیت های داستان خود نویسنده نیز مجذوب شخصیت خاص او شده است. آیدین برداری کاملا متفاوت با خود به نام اوراهان دارد. این شخصیت شرایط جامعه را کاملا پذیرفته است و خود را با فضای سرد و بی روح آن تطبیق داده است. اوراهان نسبت به آیدین همیشه در وجود خود حس حسد دارد که نتیجه ای جز برادرکشی نخواهد داشت.
در این کتاب برای آنکه خواننده بارها داستان را در زمان و مکانی متفاوت در ذهن خود مجسم کند از چندین راوی استفاده شده که دائما جابجا می شوند. به طور کلی بخش اعظم این داستان غم انگیز و اتفاقات آن در زمستانی سرد و فضای یخ زده جامعه روایت می شود. هر چند که این کتاب بسیار غم انگیز و متاثر کننده است اما بسیار جذاب می باشد به طوری که خواننده را تشویق می کند تا پایان ادامه دهد. در واقع صاحب اثر در کتاب سمفونی مردگان تمامی شخصیت ها را با جزئیات کامل به شکلی به تصویر کشیده که هر خواننده ای به خوبی می تواند با آن ها همزاد پنداری نماید و غم نهفته در وجودشان را درک کند و متوجه شود با چه سختی و غمی به زندگی خود ادامه می دهند.
۶. چراغ ها را من خاموش می کنم (زویا پیرزاد)
Things We Left Unsaid
زویا پیرزاد قلم بسیار زیبایی دارد و تمام زوایا و جزئیات را به طور کامل در کتاب “چراغ ها را من خاموش می کنم” توصیف می کند. در واقع او داستان های خود را به نحوی می نویسد که مخاطب تشویق شود داستان را بی وقفه بخواند تا به پایان برسد. ماجرای این رمان مربوط به دهه ۴۰ و محله بوارده آبادان می باشد که در آن زنی خانه دار به نام کلاریس زندگی می کند. راوی این ماجرا زنی ارمنی به نام کلاریس آیوازیان می باشد. کلاریس قصه با روزمرگی های زندگی درگیر شده و همین مسئله موجب نارضایتی باطنی او و بی توجهی به خودش شده است. از جملات نویسنده به خوبی می توان متوجه شد که کلاریس برای خانواده و دوستان به ویژه شوهرش کاملا عادی و معمولی است اما کلاریس در درون خود احساس متفاوتی دارد و دیگران را از خود مهم تر می داند.
اوج داستان و تحولاتی که در زندگی کلاریس ایجاد می شود مربوط به زمانی است که خانواده سیمونیان به عنوان یک همسایه جدید به زندگی کلاریس راه پیدا می کنند. خانواده سیمونیان در واقع پدری جوان به همراه دخترش امیل است که همسرش چندی پیش فوت شده است و این دو موجب می شوند که تضادهای درونی کلاریس خود را به خوبی نشان دهد و اوج بگیرد. از این بخش ماجرا به بعد شاهد منطق رشد یافته، عواطف و احساسات کلاریس هستیم که نمایان شده و او را از روزمرگی های زندگی خارج نموده است.
این اثر افتخارات زیادی کسب نمود که از جمله آن می توان به جایزه ادبی یلدا، جایزه کتاب سال و بهترین رمان سال بنیاد گلشیری اشاره نمود.
۵. چشم هایش ( بزرگ علوی)
Her Eyes
“چشم هایش” یکی از معروف ترین آثار بزرگ علوی است که دارای داستانی معمایی و ساده بدور از هرگونه توصیف اضافی و داستان سرایی می باشد. کتاب “چشم هایش” در ابتدا تهران و خفقانی که بر آن حاکم است را به تصویر می کشد. در واقع داستان اصلی این رمان مربوط به نقاش بزرگی به نام استاد ماکان است که سال آخر عمر خود را در تبعید سپری می کند و طرز مشکوکی فوت می کند. این شخص دارای تابلویی به نام چشم هایش می باشد که رازی در دل آن نهفته است و همین راز به معمایی بزرگ در داستان تبدیل شده است. داستان از زبان ناظم مدرسه ای است که پس از مرگ استاد ماکان این مسئولیت را پذیرفته است و به دنبال کشف راز این تابلو می باشد. او در پی کشف این راز موفق می شود با مدل آن تابلو نقاشی که زنی به نام فرنگیس است ملاقاتی داشته باشد و فرنگیس از عشقی پنهان صحبت می کند. موضوع این رمان کاملا مشخص است و کل داستان به همراه شخصیت ها با پیچیدگی چندانی همراه نیست و می توان گفت یکی از علل موفقیت آن هم همین موضوع می باشد. معصومیت عشق یک زن و فداکاری های او برای نجات آن به قلم بزرگ علوی به خوبی به تصویر کشیده شده است تا این رمان در میان ۱۰ رمان برتر ایرانی جای گیرد.
۴. کلیدر ( محمود دولت آبادی)
Kelidar
“کلیدر” حدود ۳۰۰۰ صفحه است که حاوی ۱۰ جلد می باشد و جزء طولانی ترین اثر محمود دولت آبادی است و زندگی خانواده کرد ایرانی را که به سبزوار خراسان کوچ می کنند را به تصویر می کشد. تمامی این داستان در کلیدر که کوهی بزرگ و زیبا ما بین شهرستان های نیشاپور، قوچان و سبزروار در استان خراسان می باشد اتفاق می افتد.
محمود دولت آبادی ۱۵ سال وقت صرف نمود تا توانست این اثر بی نظیر و شخصیت اصلی آن یعنی گل محمد را به بهترین شکل ممکن توصیف کند. این رمان روایتگر قبایل چادر نشین و رعیت های ایرانی در زمانی است که سیاست زور به جامعه حاکم می باشد و سرنوشتی که برای آن ها رقم می خورد را به تصویر می کشد. این داستان حماسی زیبا با ماجرا های عاشقانه بسیاری گره خورده است که موجب می شود خواننده درگیر داستانی واقعی مملو از روایت های شاعرانه شود که در آن خیال و واقعیت کاملا به یکدیگر پیوسته اند.
رمان کلیدر برای دولت آبادی بسیار اهمیت داشت به طوری که پیش از اتمام آن در دست نوشته هایی نوشت: به اتمام رساندن این داستان همانگونه که مورد پسندم واقع شود برایم آرزویی مهم می باشد، زیرا مطمئن هستم که این رمان برای آیندگان یادگاری با ارزش خواهد بود. به عبارتی با این کار احساس می کنم تا حدودی دینم را به افرادی که در میانشان زندگی کرده ام ادا نموده ام. به شما پیشنهاد می کنیم که حتما این کتاب رمان زیبا را حتما بخوانید.
۳. جای خالی سلوچ ( محمود دولت آبادی)
Missing Soluch
“جای خالی سلوچ” که حاصل تصورات ذهنی محمود دولت آبادی در سه سال حبس خود می باشد بسیار زیبا و تاثیر گذار است و او این رمان را پس از آزادی از زندان ساواک در ۷۰ روز نوشت. این کتاب سرتاسر مملو از نبودن سلوچ، مرگانی که متحیر مانده و آینده اش به بن بست رسیده است می باشد. در واقع ماجرای داستان از این قرار است که سلوچ بدون هیچ خبری زن و بچه خود را ترک می کند و در جستجوی کار راهی شهر می شود. دولت آبادی با قلم روان خود سعی کرده که مشکلات و شرایط سخت زندگی مرگان پس از رفتن سلوچ را به خوبی روایت کند. مرگان دارای سه فرزند دو پسر به نام ابراو و عباس و یک دختر به نام هاجر می باشد. کل ماجرا حول مرگان و احساسات و شرایط زندگی اش پیش می رود و می توان گفت شخصیت سلوچ نقش مستقیمی در آن ندارد اما به نحوی این رمان نوشته شده است که روایاتی که از سایر شخصیت ها نقل می شود موجب می شود که در انتها خواننده شناخت خوبی از شخصیت سلوچ داشته باشد. دولت آبادی دارای زبانی دلنشین و صریح است و در رمان اکثر دیالوگ ها را به فارسی عادی نوشته اما در بعضی بخش ها تعابیر و کلمات محلی نیز به چشم می خورد.
۲. روی ماه خدا را ببوس ( مصطفی مستور)
Kiss the Lovely Face of God
“روی ماه خدا را ببوس” که نخستین اثر مصطفی مستور می باشد شک به چیستی وجود انسان و خدا را در قالب داستان به تصویر می کشد. این رمان به داستان مردی اشاره دارد که به شک و تردید در مورد خودش و خدا افتاده است. یونس نقش اول این داستان است که دانشجوی دکتری پژوهشی می باشد و می خواهد خودکشی پارسا که دکتر جوانی بود را برای تز دکتری مورد تحقیق و بررسی قرار دهد. کشف خود و کشف خدای خود که دغدغه یونس و هر انسان جستجوگر دیگری در جامعه امروز است در این رمان به بهترین شکل ممکن توصیف شده است.
از چالشی ترین بخش های این کتاب می توان به گفتگوی یونس با دوستش علیرضا که دارای معرفت و خداباوری عمیقی است اشاره نمود. این داستان به نحوی نوشته شده است که نظر هر مخاطب خاص و عامی را به خود جلب می کند و آن ها را به تفکر وا می دارد. این کتاب شاید نتواند جوابی مطمئن و قطعی برای عبور از ایستگاه شک ارائه دهد اما از زبان شخصیت های آن سوالات بسیاری در رابطه با وجود خدا، تنهایی انسان و عدم قطعیت آن بیان شده که می تواند سوال بسیاری از افراد دیگر باشد.
۱. سووشون (سیمین دانشور)
Savushun
رمان “سووشون” نخستین کتاب سیمین دانشور و یکی از بهترین رمان های ایرانی می باشد که به علت سرنوشت مشابهی که یکی از شخصیت های داستان با سرنوشت سیاوش دارد به “سووشون” نام گذاری شده است. سووشون یا سیاوشان در واقعی نوعی از عزارداری است که در برخی از مناطق کشور هر ساله برای سیاوش قهرمان اسطوره ای ایران باستان برگزار می گردد.
سیمین دانشور با نثر شاعرانه و قلم زیبای خود توانسته است که تحولاتی که در جنگ جهانی دوم در منطقه فارس رخ داده است را در قالب داستانی پر ماجرا به خوبی به تصویر بکشد. زری قهرمان رمان روایتگر داستان می باشد و زندگی خانواده خود را در شیراز و در زمان سلطنت رضا شاه پهلوی و جنگ جهانی دوم به تصویر می کشد. زری که فردی تحصیل کرده، مهربان و صلح جو می باشد در کلیه چالش هایی زندگی خانواده اش حضور دارد و سعی می کند محافظ خانواده خود در مقابل خطراتی که در بیرون وجود دارد باشد.
زری زنی مستقل و فداکار است که حوادث تلخ بسیاری را در طول زندگی به دوش می کشد. یوسف یکی دیگر از شخصیت های داستان است که عاشق زری می باشد اما کاملا با او در تضاد می باشد. زری عقاید یوسف را خیلی دوست دارد و حتی آن را ستایش می کند اما آنچه که زری را می ترساند ناسازگاری ها و رفتارهایی است که یوسف با اطرافیان و مردم جامعه دارد. در این رمان شخصیت پردازی ها به خوبی انجام شده است و شخصیت ها خیلی پررنگ هستند و سیمین دانشور در آن سعی کرده است این بار از دریچه ادبیات تاریخ را به تصویر بکشد.
