کاخ های سلطنتی تهران کدامند؟
تهران یکی از مهم ترین شهرهای تاریخ ایران به شمار می رود، که طی ادورا گوناگون از سوی حاکمان به عنوان پایتخت انتخاب گردیده. سلاطین قاجار و پهلوی با ساخت ابنیه و عمارت های مختلف چهره ای متفاوت از این شهر را به نمایش گذاشته اند.
کاخ های پادشاهی با ابهت و شکوه خاصشان امروزه حکایت های زیادی از نحوه زندگی و ترددهای سلطنتی بیان می کنند و نقشی عمده در روایت تاریخ ایفا می نمایند.
تاکید سلسله پهلوی بر زنده کردن تمدن پادشاهی هزاران ساله در ایران موجب ساخت کاخ های خارق العاده و زیبایی شده، که هنوز هم از بهترین یادگارهای کهن این مرز و بوم محسوب می گردند. حال بیایید با هم سفری به تهران داشته و از نزدیک با ۱۰ کاخ سلطنتی و دیدنی تهران آشنا شویم.
۱۰. کاخ صاحبقرانیه تهران | Sahebqaraniyeh Palace
محدوده جغرافیایی نیاوران از دیر باز یکی از بهترین و محبوب ترین مناطق مورد توجه پادشاهان و اشراف زادگان به شمار می رفته و ساخت ابنیه مهم و کاخ های سلاطین همواره در آن صورت می پذیرفته.
آب و هوای خوب، طبیعت سرسبز، آرامش یک منطقه کوهستانی و جذابیت ییلاقی نیاوران یکی از معروف ترین کاخ های سلطنتی تهران به نام صاحبقرانیه را پدید آورده.
ناصرالدین شاه قاجار با صدور فرمانی دال بر ساخت کاخ صاحبقرانیه، در سال ۱۲۶۷ هجری قمری توسط حاج علی خان حاجب الدوله، رخدادی مهم را در تاریخ این مرز و بوم رقم زد.
عمارتی وسیع با معماری مخصوص به مناطق پربارش با فضایی دلنشین صاحبقرانیه را به کاخ مورد علاقه شاهان قاجار بدل ساخت.
۹. کاخ گلستان تهران | Golestan Palace
کاخ زیبا و با شکوه گلستان واقع در تهران، حدفاصل بین میدان پانزده خرداد و میدان امام خمینی یکی دیگر از مشهورترین عمارت های سلطنتی ایران به شمار می رود، که با قدمت ۲۰۰ ساله خود، سینه ای پراز حکایات و داستان های تاریخی دارد.
این کاخ در زمان صفویه پایه گذاری شد و بعدها در دوره حکومت آغامحمدخان قاجار وسعت یافت.
البته طبق اسناد تاریخی کار مرمت و بازسازی کاخ گلستان در زمان فتح علی شاه به اتمام رسید. علت ساخت گلستان برای اطراق و اقامت شاهان برای رفتن به زیارت حضرت عبدالعظیم بوده و در ادامه به بنای اصلی افزوده و کاخ باشکوه فعلی را ساخته اند.
هم اکنون کاخ موزه گلستان از معروف ترین کاخ های ایران است که برای بازدید علاقه مندان شرایط را فراهم آورده.
۸. کاخ شهربانی تهران | Shahrbani Palace
باغ ملی که در گذشته به میدان مشق معروف بود محل ساخت یکی دیگر از کاخ های معروف تهران به نام کاخ شهربانی می باشد، که در سال ۱۳۱۵ هجری شمسی تاسیس گردیده. این عمارت با معماری مختص به اروپای مدرنیته، در زمان سلطنت رضاشاه پهلوی بنا شد.
شروع ساخت کاخ شهربانی به سال ۱۳۰۶ باز می گردد و به احتمال زیاد در سال ۱۳۱۸ به اتمام رسیده است. باغ ملی از جمله آثار ارزشمند به جا مانده از گذشتگان می باشد، که در شناخت ادوار مختلف نقشی مهم ایفا می نماید.
۷. کاخ دادگستری تهران | Tehran Judicial Palace
کاخ دادگستری بنایی شاهانه متعلق به زمان پهلوی می باشد، که در خیابان خیام تهران واقع گردیده است. ساخت کاخ از سال ۱۳۱۷ آغاز و در سال ۱۳۲۵ به اتمام رسید.
قوام السلطنته به عنوان مقام ارشد سیاسی مسئول برگزاری مراسم افتتاحیه کاخ بود و طبق اسناد تاریخی از سبک معماری مدرن اروپایی بهره گرفته اند.
گابریل گورکیان معمار نام آشنای ارمنی سلسله پهلوی از سازندگان اصلی کاخ به شمار می رود.
۶. کاخ ثابت پاسال | Sabet Pasal’s Mansion
کاخ ثابت پاسال واقع در خیابان جردن تهران به عنوان نمونه کپی شده از کاخ “لوپتی تریانون” یا همان کاخ ورسای در فرانسه محسوب می گردد، که در سال ۱۳۴۰ شمسی تاسیس گردیده. مساحتی بالغ بر ۱۱هزار و ۵۴۳ متر از این عمارت قصری باشکوه و چشم نواز به تصویر می کشد.
این کاخ در ابتدا متعلق به یکی از سرمایه داران بزرگ ایران به نام حبیب الله ثابت بوده که در زمان نخست وزیری هویدا به دربار پهلوی واگذار می شود.
۵. کاخ مظفری تهران | Mozaffarzi Palace
منطقه خوش آب و هوای تهران به نام دارآباد محل قرار گرفتن یک کاخ سلطنتی و دیدنی تهران به اسم کاخ مظفری می باشد، که در زمان قاجار تاسیس گردیده است.
کاخ مظفری دارآباد در انتهای خیابان و همجوار با بیمارستان مسیح دانشوری بوده که از سال ۱۳۸۰ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید.
استفاده از آینه کاری و حوض و فواره های ایتالیایی نمایی ویژه تر به محوطه آن می بخشد. در این بنا به خوبی می توان سبک معماری فرانسوی را مشاهده نمود.
۴. کاخ بهارستان تهران | Baharestan Palace
کاخ بهارستان یا همان عمارت متعلق به مجلس شورای ملی در میدان بهارستان تهران از جمله معروف ترین کاخ های ایران است، که به وضوح می توان نحوه متفاوت معماری اروپایی به ویژه فرانسوی را در ساختش مشاهده نمود.
کاخ بهارستان به دستور شخصی به نام حسین خان سپهسالار قزوینی تاسیس شد و به یکی از محبوب ترین عمارت های شاهانه دربار قاجار و پهلوی تبدیل گردید.
۳. کاخ سعد آباد تهران | Saadabad Historical
کاخ و موزه سعد آباد در دامنه های کوه توچال و منطقه تماشایی دربند، بدون شک معروف ترین کاخ سلاطین ایرانی به شمار می رود. این کاخ در زمان قاجار ساخته و به عنوان ییلاق کوهستانی شاهان محسوب می گردید.
بعدها محمدرضا پهلوی از کاخ سعد آباد برای اقامت خاندان سلطنتی خود بهره گرفت و محل سکونت ملکه مادر شناخته می شد. معماری سعدآباد برپایه سبک اروپای شرقی و توسط معمار بزرگ ایرانی حسین بهزاد صورت پذیرفته.
همجواری این کاخ با مناطق خوش آب و هوا و کوهستانی محبوبیت خارق العاده ای برایش به ارمغان آورد و چون همواره در کانون توجه شاهان قرار داشت، از فرسایش کمتری برخوردار می باشد. وجود موزه نیز بر جذابیت کاخ سعد آباد افزوده است.
۲. کاخ نیاوران تهران | Niavaran Palace
کاخ ۱۱ هکتاری نیاوران واقع در میدان نیاوران تهران، در زمان سلطنت فتحعلی شاه قاجار بنا گردید و یکی از زیباترین کاخ های ایران است. این کاخ در باغی بسیار وسیع به نام نی آوران ساخته شد و بعدها محمدشاه قاجار و ناصرالدین شاه کاخ صاحبقرانیه را در همین محدوده ساختند.
وجود موزه، کتابخانه کهن، کتیبه ها، موزه اتومبیل ها و کوشک احمدشاهی در این باغ بر جذابین و ارزشش می افزاید. نیاوران در زمان پهلوی دوم به عنوان سکونت وابستگان سلطنت مورد استفاده قرار می گرفت.
۱. کاخ فرح آباد تهران | Farahabad Palace
انتهای خیابان پیروزی تهران عمارتی شاهانه به چشم می خورد، که به کاخ فرح آباد یا کاخ قصر فیروزه شهرت دارد. این بنا به فرمان مظفرالدین شاه در دوشان تپه بنا گردید. در این کاخ نیز استفاده از معماری فرانسوی به وضوح مشهود بوده و به دلیل داشتن گنبدی بزرگ و فیروزه ای رنگ به قصر فیروزه معروف شد.
باغی وسیع که کاخ را در بر گرفته نمایی بسیار تماشایی را به تصویر می کشد. وجود ایوان و تراس های بزرگ نیز در گرداگرد کاخ یکی دیگر از ویژگی های منحصر به فرد این عمارت به شمار می رود.
کاخ فرح آباد از جمله کاخ های تهران است که محل اقامت اقشار مختلف خاندان سلطنتی، خدمتکاران و نگهداری چهارپایان را به صورت مجزا طراحی نموده است.
