خطرناک ترین ویروس های دنیا که باید بشناسید؟
از ویروس های خطرناک دنیا می توان آبله، ابولا، تب دنگی، آنفولانزا، روتا ویرس، ایدز، ماربورگ، مرس و هانتا را نام برد.
مردم از دهه های گذشته برای هزاران سال با انواع ویروس مقابله کرده اند از طرفی ویروس کرونا هم (کووید-۱۹) نیز از این قاعده مستثنی نیست. برای برخی بیماری های ویروسی، واکسن ها و داروهای ضد ویروس توانسته اند به کنترل شیوع و بهبودی بیماران کمک کنند.
بیماری آبله از جمله خطرناکترین ویروس هایی بود که بین مردم تمام جهان فراگیر شد و با روش های مختلف توانستند از پیشرفت آن جلوگیری کنند و در نهایت آن را ریشه کن کردند.
با این حال، هنوز فاصله زیادی تا غلبه کامل بر ویروس ها داریم و ب در دهه های اخیر ویروس های بسیاری از حیوانات به انسان منتقل شده اند و هزاران قربانی گرفته اند. ویروس ابولای ۲۰۱۴-۲۰۱۶ در غرب آفریقا با میزان مرگ و میر ۹۰٪ یکی از کشنده ترین ها بود.
ویروس های دیگری نیز در دنیا وجود دارند که به شدت خطرناک هستند. برخی مانند کرونا که ویروس جدیدی است و مرگ و میر کمتری دارد، اما به دلیل نبود ابزارهای موثر برای مقابله همچنان تهدیدی جدی برای بهداشت عمومی به شمار می آیند. برای آشنایی بیشتر شما در اینجا ۱۰ خطرناکترین ویروس های را بر اساس میزان کشندگی و تهدید های بالقوه بررسی می کنیم.
۱۰. آبله
در سال ۱۹۸۰ مجمع جهانی بهداشت اعلام کرد که جهان از بیماری آبله پاک شده است، اما پیش از این موفقیت انسان ها هزاران سال با این بیماری مرگبار درگیر بودند. آبله حدود یک سوم از مبتلایان را می کشت و بازماندگان را با زخم های عمیق، دائمی و گاه نابینایی مواجه می کرد.
مرگ و میر ناشی از این ویروس خطرناک در مناطق خارج از اروپا که پیش از ورود مسافران اروپایی با این ویروس آشنایی نداشتند بسیار بیشتر بود. برای مثال مورخان تخمین می زنند که ۹۰٪ از جمعیت بومی قاره آمریکا در اثر آبله جان باختند و پر قرن بیستم هم این بیماری موجب مرگ ۳۰۰ میلیون نفر شد.
به گفته دکتر آدالجا آبله نه تنها موجب مرگ بلکه نابینایی گسترده ای به بار آورد و همین عامل انگیزه ای قوی برای تلاش در جهت ریشه کنی آن از جهان بود.
۹. ویروس دنگی
ویروس دنگی اولین بار در دهه ۱۹۵۰ در فیلیپین و تایلند شناسایی شد و از آن زمان به مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری جهان گسترش یافته است. امروزه حدود ۴۰٪ جمعیت جهان در مناطقی زندگی می کنند که یکی از ویروس های خطرناک جهان وجود دارد و با گرم شدن کره زمین احتمال افزایش شیوع بیماری از طریق پشه های ناقل آن وجود دارد.
بر اساس آمار سازمان بهداشت جهانی دنگی سالانه ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون نفر را مبتلا می کند. اگر چه نرخ مرگ و میر تب دنگی حدود ۲.۵ درصد است، اما این ویروس می تواند بیماری شدیدی به نام تب خونریزی دهنده دنگی ایجاد کند که در صورت عدم درمان نرخ مرگ و میر آن به ۲۰ درصد می رسد. به گفته مالبرگر ویروس دنگی یک تهدید جدی برای بشر است و باید توجه بیشتری به آن داشته باشیم.
در سال ۲۰۱۹ سازمان غذا و داروی آمریکا واکسنی را برای یکی از خطرناک ترین ویروس های دنیا ارائه داد که برای کودکان ۹ تا ۱۶ سال در مناطق شیوع این بیماری به شرط داشتن سابقه تایید شده از ابتلا به بیماری استفاده می کردند.. در برخی کشورها این واکسن برای سنین ۹ تا ۴۵ سال نیز تایید شده، اما تنها در صورتی که فرد قبلا به ویروس آلوده شده باشد که در غیر این صورت خطر ابتلا به این بیماری بیماری افزایش می یابد.
۸. ویروس مرس
ویروس MERS که عامل سندرم تنفسی خاورمیانه است اولین بار در سال ۲۰۱۲ در عربستان سعودی و بعد از آن در سال ۲۰۱۵ در کره جنوبی شیوع یافت. این ویروس از خانواده ویروس های SARS-CoV و SARS-CoV-2 است و احتمالا مانند آن ها از خفاش ها منش گرفته اند. این ویروس قبل از انتقال به انسان شترها را آلوده کرده و در افراد مبتلا علائمی مانند تب، سرفه و تنگی نفس ایجاد می کند.
این بیماری اغلب به ذات الریه شدید منجر شده و با نرخ مرگ و میر ۳۰ تا ۴۰ درصد یکی از کشنده ترین ویروس هایی است که از حیوانات به انسان منتقل می شود. با این حال همانند ویروس SARS-CoV تاکنون هیچ درمان یا واکسن تایید شده ای برای MERS وجود ندارد.
۷. روتا ویروس
روتا ویروس عامل اصلی اسهال شدید در نوزادان و کودکان خردسال است و در حال حاضر دو واکسن برای پیشگیری از آن وجود دارد. این ویروس از طریق مسیر مدفوع-دهان یعنی انتقال ذرات کوچک مدفوع به بدن به سرعت گسترش می یابد.
این ویروس خطرناک جهان در کشورهای توسعه یافته به ندرت باعث مرگ کودکان می شود، اما در کشورهای در حال توسعه که دسترسی به درمان های هیدراتاسیون محدود است، بسیار خطرناک می باشد. بر اساس آمار سازمان جهانی بهداشت در سال ۲۰۰۸ حدود ۴۵۳ هزار کودک زیر ۵ سال در سراسر جهان بر اثر این بیماری جان باختند.
۶. آنفولانزا
بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی شیوع آنفلوآنزا سالانه می تواند تا ۵۰۰ هزار قربانی در سراسر جهان داشته باشد. با این حال ظهور گونه های جدید این ویروس خطرناک دنیا ممکن است به پاندمی هایی منجر شود که شیوع سریع تر و مرگ و میر بیشتری را به دنبال دارند.
مرگبارترین پاندمی آنفولانزا معروف به آنفلوآنزای اسپانیایی در سال ۱۹۱۸ آغاز شد و حدود ۴۰٪ از جمعیت جهان را مبتلا کرد و جان ۵۰ میلیون نفر را گرفت.
مالبرگر هشدار می دهد که احتمال وقوع پاندمی مشابه آنفلوآنزای ۱۹۱۸ وجود دارد. اگر گونه ای جدید از آنفلوآنزا با قابلیت انتقال آسان بین انسان ها و ایجاد بیماری شدید پدیدار شود با چالشی بزرگ روبرو خواهیم شد.
۵. هانتا ویروس
یکی از خطرناک ترین ویروس های جهان هانتا ویروس نام دارد که برای اولین بار در سال ۱۹۹۳ توجهات را جلب کرد. زمانی که یک مرد جوان و نامزدش در منطقه فور کورنرز آمریکا پس از چند روز تنگی نفس جان باختند مقامات بهداشتی هانتا ویروس را در موش های آهویی که در خانه یکی از مبتلایان بود شناسایی کردند.
بر اساس گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) تاکنون بیش از ۶۰۰ نفر در ایالات متحده به HPS مبتلا شده اند که ۳۶٪ از آن ها جان خود را از دست داده اند. این ویروس از انسان به انسان منتقل نمی شود بلکه از طریق قطرات حاصل از موش های آلوده به افراد سرایت می کند.
در دهه ۱۹۵۰ نوع دیگری از ویروس های خطرناک تاریخ در طول جنگ کره شیوع یافت و بیش از ۳۰۰۰ سرباز را آلوده کرد که ۱۲٪ از آن ها جان باختند. هر چند کشف این ویروس در آمریکا برای علم پزشکی غربی تازگی داشت، محققان دریافتند که طب سنتی سرخپوستان ناواهو بیماری مشابهی را توصیف کرده و آن را به موش ها مرتبط می دانست.
۴. ایدز
در دنیای امروز HIV همچنان یکی از مرگبارترین خطرناکترین ویروس ها در دنیا به شمار می رود. به گفته دکتر آمش آدالجا پزشک بیماری های عفونی “این ویروس هنوز یکی از بزرگ ترین قاتلان است.” از زمان شناسایی HIV در دهه ۱۹۸۰ حدود ۳۲ میلیون نفر بر اثر این بیماری جان باخته اند و تاکید می کند که HIV همچنان مرگبارترین بیماری عفونی جهان است.
داروهای ضد ویروسی قوی به مبتلایان امکان می دهند سال ها با این بیماری زندگی کنند، اما HIV همچنان به ویژه در کشورهای کم درآمد و متوسط که ۹۵٪ عفونت های جدید در آن ها رخ می دهد، مشکل بزرگی است. در آفریقا تقریبا از هر ۲۵ بزرگسال یک نفر دارایHIV مثبت است و این منطقه بیش از دو سوم مبتلایان جهان را در خود جای داده است.
۳. ویروس لاسا
از میان ویروس های خطرناک جهان می توان لاسا را نام برد که تشخیص آن بسیار سخت است، زیرا بیش از ۸۰ درصد افرادی که به این بیماری مبتلا شده اند هیچ گونه علائمی نداشته اند.
لاسا یک بیماری بین حیوان و انسان می باشد که در واقع با تماس با وسایل آلوده یا ادرار و مدفوع موش هر انسانی می تواند به آن مبتلا شود، از طرفی این بیماری از طریق خون آلوده هم می توان از فردی به فردی دیگر منتقل شود. از نشانه های این بیماری می توان تب خفیف، خون ریزی در لثه و دماغ، استفراغ، عرق صورت، کری و درد زیاد را نام برد.
۲. ویروس ماربورگ
یکی از ویروس های خطرناک جهان یعنی ماربورگ برای اولین بار در سال ۱۹۶۷ در پی یک شیوع کوچک در کارمندان آزمایشگاهی در آلمان که با میمون های آلوده از اوگاندا در تماس بودند شناسایی شد. این ویروس مشابه ابولا است و می تواند باعث تب خونریزی دهنده شود به این معنی که افراد مبتلا دچار تب و خونریزی شدید در سراسر بدن شده که ممکن است منجر به شوک، نارسایی اندام ها و مرگ گردد.
طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی میزان مرگ و میر در اولین شیوع ۲۵٪ بود، اما در شیوع های ۱۹۹۸-۲۰۰۰ در جمهوری دموکراتیک کنگو و ۲۰۰۵ در آنگولا این رقم به بیش از ۸۰٪ افزایش یافت.
۱. ویروس ابولا
اولین شیوع شناخته شده ابولا در انسان در سال ۱۹۷۶ به طور همزمان در جمهوری سودان و جمهوری دموکراتیک کنگو رخ داد. ابولا که بدترین ویروس جهان است از طریق تماس با خون و مایعات بدن یا بافت های افراد یا حیوانات آلوده منتقل می شود. طبق گفته الکه مولبرگر متخصص ویروس ابولا میزان مرگ و میر بین گونه های مختلف ابولا متفاوت است.
برای مثال گونه ابولا رستون باعث بیماری در افراد نمی شود، اما میزان مرگ و میر گونه بوندیبوگیو ۵۰٪ است و برای گونه سودان ۷۱٪ برآورد شده که شیوع گسترده ابولا در غرب آفریقا که از اوایل سال ۲۰۱۴ آغاز شد بزرگترین و پیچیده ترین شیوع این بیماری تا به امروز بوده است.
