راه های کنترل عصبانیت
خشم یا عصبانیت اغلب به دلیل عوامل بیرونی همچون استرس، مشکلاتی در زندگی، ترس ها، موقعیت های ناراحت کننده، برنامه ریزی غلط و حتی نوشیدن الکل است که اگر طولانی باشد به مغز و حتی روان فرد نیز ممکن است آسیب های جبران ناپذیری وارد کند. همچنین خشم ممکن است در اثر عوامل درونی باشد همچون بیماری های ژنتیک که در اکثر مواقع از خانواده ها به ارث می رسد.
البته نباید نادیده گرفت که خشم یک حس نرمال است که در هر فردی وجود دارد، اما در مواقعی هم که نتوان آنرا کنترل کرد بسیار با مشکل مواجه می شوید. پس یکی از نکات مهم کنترل عصبانیت است.
حال شاید از خود بپرسید که راه های کنترل عصبانیت و پرخاشگری کدامند؟ راه های بسیار مختلفی برای مهار عصبانیت وجود دارد که می توان با یک مثال آنرا کامل تر توضیح داد.
فردی خانه ای را خریداری می کند اما بعد از چند ماه متوجه می شود که فرد صاحب خانه آن را ۲ میلیون گران تر به او فروخته، بسیار عصبانی می شود با صاحب خانه تماس می گیرد و با لحنی خشن با او دعوا می کند مرد صاحب خانه هم آن را کتمان می کند. فرد با عصبانیت تمام مرد صاحب خانه را تهدید می کند، اما آن فقط سکوت مطلق دارد و هیچ چیز نمی گوید. بعد از گذشت چند هفته فرد به عنوان پست چی با مرد صاحب خانه تماس گرفته و آدرس خانه فعلی او را می خواهد، او نیز آدرس را می دهد و فرد با قصد دعوا می رود و با یک چوپ از پشت به کله مرد ضربه می زند ومرد در اثر ضربه مغزی می میرد و فرد حال به عنوان قاتل زندانی است با حکم اعدام.
این نمونه به صورت کاملا واضح نتیجه کنترل نکردن عصبانیت را نشان می دهد، در صورتی که آن مرد می توانست با آرامش مشکل را حل کند پس می توان به خوبی به چندین راه کنترل عصبانیت شناخت پیدا کرد، که در ادامه خواهید فهمید.
۱۰. فعالیت و تحرک داشته باشید
یکی از تحرکات مناسب برای بدن ورزش می باشد، همانطور که می دانید عقل سالم در بدن سالم است پس بسیار مهم است که جسمی سالم داشته باشید. با ورزش و فعالیت های جسمی می توان طول زمانی که به مسائل و مشکلات زندگی توجه کرد را کاهش داد، در نتیجه بر خشم خود غلبه خواهید کرد. فعالیت جسمی برای افرادی که بیشتر مواقع کار های فکری می کنند مناسب است زیرا مشکلات را فراموش کرده و به سلامت خود اهمیت می دهید.
ورزش کردن روی غده هیپوتالاموس انسان ها اثر گذاشته و آرامش را به اعصاب و روان آنها باز می گرداند و یک راهکار کنترل عصبانیت بشمار میرود. از آن جایی که این غده کار کنترل میزان گرسنگی، تشنگی و فعالیت های غیر ارادی را در بر می گیرد و خشم و عصبانیت جز فعالیت غیر ارادی است، پس قطعا ورزش کردن برای حفظ سلامت این غده مفید و ضروری می باشد.
۹. حرف های تان را بنویسید
بهتر است هنگام عصبانیت مراقب باشید هیچگونه حرف زشتی نزنید، در مواقعی که خشمگین هستید هرگز تصمیم نگیرید، محل را ترک کنید، نفس عمیق بکشید و بعد از آرام شدن، تمام حرف هایی را که قرار بود به موقع عصبانیت بر زبان بیاورید را روی یک کاغذ بنویسید آن ها را خوب بخوانید. آیا این جملات درست است؟ آیا به زبان آوردن آن ها درحد شان و شعور شماست؟ بعد از این کار می فهمید که اگر آن کلمات را به هنگام عصبانیت به کار می بردید حال چقدر احساس ندامت و پشیمانی می کردید. به همین علت است که همواره بهتر است با عصبانیت صحبت نکنید چرا که بعدا پشیمانی به همراه دارد. اگر در زمان عصبانیت چنان سخن های زشت و زننده ای را بگویید، عاقبتی جز اینکه شان و احترام خود را از دست بدهید ندارید.
۸. فکر کردن
از راههای کنترل عصبانیت ناگهانی این است که محل را ترک کنید و به مکانی آرام بروید، بعد از آرام شدن با خود لحظاتی را بیاندیشید. بعد از فکر کردن متوجه خواهید شد که اگر به هنگام عصبانیت تصمیمی گرفته شود قطعا اشتباه است، زیرا آن تصمیم از روی عقل و منطق نیست و تنها واکنش شما به موقعیت موجود است. با اندکی تفکر کردن در می یابید که همیشه صبور بودن بهتر از عجله و عجول بودن است. تصمیمی که با فکر و اندیشه گرفته شود هم شان و احترام شما را حفظ می کند و هم باعث می شود طرف مقابل از دست ما ناراحت نشود. پس به هنگام خشم و عصبانیت حتما بعد از آرام کردن خود لحظاتی را درباره موقعیت جاری فکر کنید و از خود بپرسید آیا تصمیم عجولانه می تواند درست باشد؟
۷. خشم خود را بیرون نریزید
در هنگام عصبانیت هر چه بیشتر در محل بایستید بیشتر خشمگین می شوید و ممکن است به این فکر کنید که اگر عصبانیت خود را بیرون بریزید راحت می شوید. اما این طرز فکر کاملا اشتباه است چرا که با ابراز خشم و داد و هوار کردن نه تنها راحت نمی شوید بلکه ضررهایی را نیز به خود وارد کرده اید. با ابراز عصبانیت رابطه شما با طرف مقابل به هم می خورد و افراد کوچک تر نیز الگو برداری اشتباهی انجام می دهند. حال می توان با اطمینان کامل گفت که خالی کردن خشم خود با داد و بیداد و بد و بیراه جز ضرر، هیچ منفعتی برای شما ندارد. چه بسا رابطه های زیادی با این روش اشتباه به هم خورده و چه دوستی هایی از بین رفته است.
۶. حرف زدن را جایگزین داد زدن کنید
برای کنترل عصبانیت بهتر است قبل از گفتن هر جمله ای خوب آن را بسنجید و به آن فکر کنید. با خود بگویید که آیا اگر من این جمله را بگویم در شان من است؟ آیا طرف مقابلم از این حرف سو برداشت نمی کند و یا ناراحت نمی شود؟ اگر چنین فکر هایی را قبل از داد زدن داشته باشید به این نتیجه خواهید رسید که بهترین راه حرف زدن منطقی است. با داد و هوار طرف مقابل حس حق به جانبی پیدا می کند و فکر می کند که حق با اوست چرا که شما غیر منطقی به مشکل نگاه می کنید، پس هردو به هیچ نتیجه ای نخواهید رسید. اما اگر حرف زدن را جایگزین داد و هوار کنید مطمئنا طرف مقابل حس می کند که شاید حق با شماست، در نتیجه جو آرام می شود و هردو به اشتباهات خود فکر می کنید. چه بسا از یکدیگر عذر خواهی کرده و مشکل به طور کلی ختم به خیر شود.
۵. تنوع طلبی
بعضی مواقع عصبانیت به علت عوامل بیرونی همچون ترافیک است، که هرچقدر بیشتر طول بکشد شما کلافه تر می شوید. این چنین عصبانیتی را نمی توان با ترک محل، فکر کردن و یا حرف زدن درست کرد. برای اینکه از شر یک ترافیک بسیار سنگین خلاص شوید می توانید به جای استفاده از اتومبیل شخصی از اتوبوس و یا مترو استفاده کرد. اگر راهی که شما از آن می روید شلوغ است تنوع به خرج دهید و از راه دیگری بروید که خلوت است. تنوع تنها در عوض کردن مسیر نیست بلکه در تمامی مشکلات این چنینی می توان از تنوع دادن استفاده کرد.
۴. به مزایا و محاسن عصبانیت فکر کنید
حال وقت آن رسیده که با خود بگویید آیا این خشم می تواند برای من چه مزایا و محاسنی داشته باشد؟ آیا نکات مثبتش زیاد است یا نکات منفی؟ چه تاثیری بر من و طرف مقابل خواهد داشت؟ به جرعت می توان گفت که خشم و عصبانیت هیچ گونه نکته مثبتی ندارد و به نفع هیچ کس نیست اما نکات منفی فراوانی دارد، نکاتی که حتما در آن موقعیت دیده می شود. با خشم نه تنها به خود آسیب میزنیم و شان و احترام خود را پایین می آورید بلکه طرف مقابل هیچ گونه احساس پشیمانی نمی کند. بهتر است که طوری خشم خود را فرو کش کنیم که هیچ یک از این دردسر ها و پشیمانی ها را به همراه نداشته باشد. یکی از روش های کنترل عصبانیت این است که بنشینیم و با خود بگوییم که این ضرر ها ارزش لحظه ای عصبانیت را دارد؟
۳. به مهارت حل مشکل روی بیاورید
به بررسی راه حل هایی به جز عصبانیت بپردازیم مطمئن باشید که راه کنترل خشم بسیاری برای حل هر مشکلی وجود دارد، تنها کافی است که با اندکی تفکر آن ها را پیدا کنیم و به کار ببریم. بعد از آن معجزه آن راه ها را خواهید دید، راه هایی که نه از احترام کسی پایین آورده شود و نه کسی ناراحت شده و حس حق به جانبی پیدا کند. اینکه چه راهی را انتخاب کنید بسیار مهم است چراکه مشکل یک طرفه نیست و فرد مقابل هم باید آن راه حل را بپسندد. اگر مورد تایید هر دو واقع شود که آن را اجرا کرده و نتیجه مطلوبی خواهید یافت وگرنه دوباره همان مشکل و همان دغدغه را پیدا می کنید. در این راه همفکری بهترین روش تصمیم گیری است.
۲. پذیرش شرایط فعلی
گاهی اوقات تلاش بسیاری انجام می گیرد که موقعیت را عوض کرد اما نتیجه ای حاصل نمی شود، چرا که حال زمان آن رسیده که شما خود را تغییر دهید و با شرایط کنونی کنار بیایید. آن را بپذیرید و نسبت به شرایط حس خوبی پیدا کنید، در این صورت می توان راه های مقابله با مشکلات و سختی ها را یاد گرفت و خود را با آن تطبیق داد. قبول کنین که نباید همیشه شما شرایط را با میل خود تغییر دهید بلکه زمان آن رسیده که خود را به موقعیت ثابت کنید و با آن کنار بیایید. در صورتی که به کلی ساز مخالف بزنید، در خواهید یافت که همچنان در حال درجا زدن هستید پس بهترین راه پذیرش موقعیت است.
۱. به فکر سلامتی خود باشید
در حال حاضر در اغلب سن ها شاهد بیماری های قلبی هستید که معمولا بیماری آن ها حاصل فشار خون بالا است. درباره چنین افرادی، پزشک ها اکثرا استرس و اضطراب را دلیل اصلی می دانند و توصیه می کنند که از شرایط استرس آور و هیجانات دوری کنند. عصبانیت نیز از جمله عوامل پر اضطراب است که بسیار بر روی فشار و سلامت افراد تاثیر منفی می گذارد. از بین رفتن تاثیرات مضر این حالت تنها با دوری از آن امکان پذیر است، پس باید تمام راه هایی را که می توان از عصبانیت دور شد را امتحان کرد. عصبانیت عامل اصلی از دست دادن سلامت روحی و جسمی انسان است، که به شدت باید مورد توجه قرار گیرد.
