راهنمای سفر به ایرانگردشگری

10 بازار تاریخی ایران

معرفی بازار های تاریخی ایران

در طول تاریخ مراکز داد و ستد همواره به عنوان نماد رونق و آبادانی یک سرزمین محسوب می شدند. اگر این اماکن شلوغ بودند و خدمت به مردم جریان خود را طی می کرد؛ به این معنی بود که اوضاع مملکت کم و بیش رضایت بخش است.

تاریخ و آثار محسوس به جا مانده از آن همواره جذابیت های افسون کننده خود را داشته است. وقتی صحبت از بناها و اماکن قدیمی منحصر به فرد می شود؛ سرزمین ایران از این لحالظ جزو غنی ترین ها در جهان به شمار می رود.

در شمار زیادی از صفحات تاریخ رد و نشانی از کشور آبا و اجدادی ما مشاهده می شود و همواره حرفی برای گفتن داشته ایم. زمانی که از تجارت و اقتصاد بین المللی گذشتگان صحبت به میان می آید؛ گذر جاده معروف ابریشم از ایران خاطرات شنیدنی را از لا به لای کتاب ها و سفرنامه ها به بیرون می کشد.

جغرافیای خاص منطقه و گذشتن هزاران کاروان تجاری در ایام مختلف سال در گذشته، سبب شده بود تا کاروانسراها و بازارهای کشور هرگز از رونق نیفتد. محیطی تجاری که به نمادی از فرهنگ و نماینده وضع معشیت ملت تبدیل شده بود.

در سده های پیشین هر حاکم یا پادشاهی برای نشان دادن ارادتش به مردم، همچین مکان هایی را افتتاح می کرد. امروزه با سفر به بعضی شهرها می توانیم بازمانده های آن ادوار را در کمال هیبت و شکوه به تماشا بنشینیم.

در ادامه مطلب پیش رو به معرفی ۱۰ مورد از بازارهای تاریخی ایران پرداخته ایم که آشنایی با آن ها حتما برای تان جذاب و خواندنی خواهد بود.

بازار تاریخی جهرم,بازار تاریخی شیراز,بازار تاریخی قزوین

۱۰. بازار تاریخی جهرم | Jahrom Historical Bazaar

یکی از بهترین نمونه ها برای معرفی سبک معماری دوره زندیه، بازار تاریخی جهرم می باشد. آن را به نوعی خواهر دوقلوی بازار وکیل شیراز می دانند زیرا شباهت های بسیاری به یکدیگر دارند.

حاج محمد حسین خان، حاکم وقت شهر در فاصله بین سال ها ۱۲۵۰ تا ۱۲۵۶ خورشیدی، مجموعه ای بازرگانی متشکل از کاروانسرا، مسجد، حمام عمومی و تیمچه را بنا نهاد. این مکان هنوز به فعالیت خود ادامه می دهد و از جمله مهم ترین جاذبه های و یکی از بازار های تاریخی ایران به شمار می رود.

گنبند چهارسوق بر روی سقف خشتی و آجری آن، ابتکاری جالب توجه محسوب می شود. مجموعا چهار کتیبه نیز در همان قسمت به چشم می خورد. بر روی آن ها دفعات بازسازی ها نوشته شده است.

اشاره به مرمتی در دوره پهلوی به علاوه چند توصیه و هشدار دینی به حکمای آینده جهرم، از مفاد این حجاری ها می باشند. برای بازدید و گشت و گذار در این بازار تماشایی که در سال ۱۳۵۲ به ثبت ملی رسیده است؛ باید به سمت خیابان جمهوری حرکت کنید.

بازار تاریخی کاشان,بازار تاریخی کرمان,بازار تاریخی کرمانشاه

۹. بازار تاریخی بیجار | Bijar Historical Bazaar

تمام آنچه که امروزه از بافت تاریخی شهر بیجار کردستان به جا مانده، همین بازار سنتی است. سنگ بنای آن در عصر صفویه بنا نهاده شد؛ بعدها به واسطه جمله کریم خان و اشغال منطقه توسط قشون روس، آسیب های فراوانی را متحمل گردید.

هرچند در دوره قاجار بازار تاریخی بیجار مورد بازسازی قرار گرفت؛ هنوز هم می توان رد صدمات وارده را تماشا کرد. با وجود اینکه ظاهر ابتدایی آن در طول سال ها دستخوش تغیرات عدیده ای شده همچنان زیبا و استوار باقی مانده است.

ضلع شرقی بازار به تیمچه دیدنی و نورگیر حاج شهباز و ضلع غربی به سرای خشتی امیر تومان ختم می شود. سازمان میراث فرهنگی این مکان را در تاریخ بهمن ۱۳۷۸ در زمره آثار ملی ایران قرار داد.

اگر قصد خرید صنایع دستی کردستان را دارید می توانید به خیابان اردلان بیجار و بازار مشهورش سری بزنید.

بازار قدیمی ایران,بازار های تاریخی ایران,بازارهای قدیمی ایران

۸. بازار تاریخی کرمانشاه | Kermanshah Historical Bazaar

حدودا دو سده پیش این بازار عظیم، مهم ترین مرکز تجاری عصر خود در تمام خاورمیانه محسوب می شد. شکوه باور نکردنی آن علی رغم غباری که طی سال ها بر روی چهره اش نشسته، هنوز هم قابل دیدن است و یکی دیگر از بازار های تاریخی ایران بشما می رود.

زمانی که شازده محمدعلی میرزا دولتشاه، پسر فتحعلی شاه قاجار حاکمیت شهر را برعهده داشت؛ به ساخت این مجموعه اقدام کرد. عبور جاده ابریشم از این منطقه سبب شده بود تا گذرگاه های داد و ستد شهر همواره شلوغ و پر رونق باشد.

نقشه برداری نوین باعث شد تا بازار تاریخی کرمانشاه چند تکه به نظر برسد اما در کل ۱۸ راسته مساحت این فضا را تشکیل داده اند. راسته بازار توپخانه زرگری، مسگری، ادویه فروش ها، یهودیان، بنکدارها، آهنگران و… از بخش های اصلی آن به شمار می روند.

بازار ترک ها یا سرای نو، سرای وکیل الدوله و حاج علی محمد همدانی هم از دیگر قسمت هایی می باشند که در حال حاضر نیز پر رفت و آمد هستند. انواع ادویه ها، شیرینی ها و سوغات اصیل کرمانشاه در این محوطه به چشم می خورد.

برای دسترسی به بازار کرمانشاه یکی از بازار های قدیمی ایران این اثر ملی (ثبت در تاریخ دی ماه ۱۳۷۶) به حوالی خیابان شهید نوابی مراجعه فرمایید.

تاریخ بازار ایران,بازار تاریخی جهرم,بازار تاریخی شیراز

۷. بازار تاریخی نایین | Nain Historical Bazaar

بازار نایین یادگاری از دوره امپراطوری تیموریان در ایران است؛ در واقع یعنی قدمت آن به حدود ۸۰۰ سال پیش بازمی گردد. حدود جغرافیایی بازار تاریخی نایین به گونه ای بوده که مدخل ورودی بازار، درست بر سر یکی از دروازه های اصلی شهر واقع می شد.

امروزه دروازه چهل دختران یکی از جاذبه های حائز اهمیت شهر نایین استان اصفهان به شمار می رود. صدها سال پیش ۱۷۰ باب حجره در این محیط به کار مشغول بودند؛ در حالی که بسیاری از آن مشاغل الان دیگر وجود ندارند.

معماری فضا به صورت یک کوچه طولانی و مسقف به نظر می رسد. طاق های بلند گهواره ای باعث هرچه زیباتر دیده شدن محوطه شده اند. این مجموعه کهن در چند دوره مختلف همچون،سلسله های ایلخانی و قاجار گسترده تر شده و با این شکل و شمایل کنونی به دست ما رسیده است.

بازار تاریخی جهرم,بازار تاریخی شیراز,بازار تاریخی قزوین

۶. بازار تاریخی قزوین | Qazvin Historical Bazaar

مجموعه بازار قزوین از شاخص ترین جاذبه های گردشگری و بازار های تاریخی ایران محسوب می شود؛ مکانی که همه توریست های داخلی و بین المللی بی شک محو تماشای آن خواهند شد. قدمت اولیه اثر به هزار سال پیش بازمی گردد؛ با این حال گسترش اصلی فضا به سلسسه صفویه و سپس قاجار مربوط می شود.

بر سر کار آمدن پادشاهان صفوی رشد و گسترش فراوانی را تقدیم بازار کرد و در دوره بعد نیز امتداد یافت. بازار تاریخی قزوین که در ۱۳۵۶ به ثبت رسیده، در خیابان امام خمینی (ره) واقع شده است.

چندین سرای از جمله سرای وزیر، رضوی، شاه، ضراب خانه و ده ها مورد دیگر به علاوه مسجد النبی، کاروانسرای با شکوه سعد السلطنه و گرمابه هایی چون سعدیه در کنار تیمچه هایی، بخش های اصلی و کلی بازار را تشکیل می دهند.

بازار تاریخی جهرم,بازار تاریخی شیراز,بازار تاریخی قزوین

۵. بازار تاریخی کرمان | Kerman Historical Bazaar

بازار بزرگ کرمان در سال ۱۳۸۰، به طور رسمی یکی از آثار ملی ایران لقب گرفت. تاریخ دقیق افتتاح، چندان واضح نیست اما به احتمال قوی در قرن ۸ هجری قمری نخستین سنگ بنای آن نهاده شد.

این محوطه گردشگری-تاریخی بخش های متنوع و وسیعی دارد؛ به ترتیب از امتداد مسیرها نخست بازار ارگ واقع شده، پس از آن به چهارسوق گنجعلی خان و سایر قسمت ها دسترسی پیدا می شود.

بعد از چهارسوق، به بازار گنجعلی خان می رسیم که به افتخار خدمات حاکم وقت کرمان، که از سوی شاه عباس منصوب شده بود؛ این نام را به روی مجموعه گذاشتند.

بازارهای اختیاری، وکیل، سردار، مظفری، قلعه محمود، میدان قلعه، بازار زرگری و مسگری، کفاش ها و کلاه مالی که در نهایت به مجموعه ابراهیم خان ختم می شود؛ دیگر قسمت های این فضای عظیم هستند.

بازار تاریخی جهرم,بازار تاریخی شیراز,بازار تاریخی قزوین

۴. بازار تاریخی کاشان | Kashan Historical Bazaar

از فوق العاده ترین بازارهای مسقف و تاریخی ایران بلافاصله باید به نمونه واقع در شهر کاشان اشاره کرد. این فضا با وسعت ۳ کیلومتری خود نماینده ای عالی و بی کم و کاست از سبک معماری عصر صفوی می باشد.

راسته ای که فرش فروشی ها در آن قرار گرفته اند از تماشایی ترین بخش ها است. تلفیق شگفت انگیز و رنگارنگ هنری اصیل که به بهترین وجه کنار یکدیگر مرتب شده اند. کاروانسرای امین الدوله و تیمچه بخشی با سقف پر از طرح و نقشی که همه نگاه ها را به خود جلب می کند، دو قسمت محوری مجموعه را تشکیل داده اند.

زمانی که درون تیمچه وارد شوید، بی درنگ کنده کاری و کاشی های به غایت زیبا توجه تان را تصاحب می کنند. این مجموعه در سال ۱۳۵۵ ثبت ملی شد. برای بازدید از مسجد، مدرسه، آب انبار، سرای ها و همچنین خرید ناب ترین گلاب کاشان این مکان استثنایی را پیشنهاد می کنیم.

بازار تاریخی جهرم,بازار تاریخی شیراز,بازار تاریخی قزوین

۳. بازار تاریخی اراک | Arak Historical Bazaar

نقشه بازار اراک به گونه ای طراحی شده بود که از هر چهار سمت به دروازه های شهر دسترسی مستقیم داشته باشد. به همین علت مردم از هر نقطه دور و نزدیک می توانستند آسان و سریع خود را به آن جا برسانند.

یوسف خان گرجی، حاکم وقت شهر که فتحعلی شاه قاجار او را به این منصب رسانده بود، این بازار را ساخت. به عقیده غالب مورخان، باید این محوطه در واقع پایه اصلی شهر دانست که بعدها از گسترش آن، اراک امروزی پدید آمد.

نظم و ترتیب هندسی سازه به قدری هوشمندانه است که در کنار ظاهر منظمی که پدید آورده؛ جو و دمای محیط هم در تابستان و زمستان مطلوب و دلچسب خواهد بود. فضای ۱۴ هکتاری و وسیع مجموعه به سرای هایی از قبیل کرمانشاهی ها، کتابفروش ها، کاشانی ها، ناظمی، فدایی، قمی ها، حاچ باشی و… ختم می شود.

هم اکنون اجناسی انواع فرش و گلیم، صنایع دستی، پوشاک، کفش، خواربار، برنج و چای، ظروف مسی و اقلامی از همین دست در قسمت های مختلف بازار تاریخی اراک به خرید و فروش می رسند.

بازار تاریخی جهرم,بازار تاریخی شیراز,بازار تاریخی قزوین

۲. بازار تاریخی شیراز | Shiraz Historical Bazaar

بازار تاریخی شیراز در عصر پادشاهی کریم خان زند، وکیل الرعایا ساخته شد و به همین علت به نام خود او به شهرت رسید. در بسیاری از سفرنامه های مشهور از شکوه و زیبایی آن سخن گفته شده و به اهمیت اقصادی آن اشاره کرده اند.

معماری منحصر به فرد این فضا عریض و پهن به نظر می رسد و سه قسمت جداگانه، گذرگاه مشتریان، دهنه حجره ها و بخش حساب و کتاب فروشنده را شامل می شود. زاویه شمالی بازار به سه کاروانسرا محدود گشته و از غرب هم به چند باب فرش فروشی می رسد.

در شرق این بازار تاریخی ایران نیز به عطاری ها و بازارعلاقبندان برمی خوریم. برای رسیدن به مسجد و کاروانسرای وکیل هم باید راسته جنوبی را تا انتها طی کرد. دریچه هایی که روی سقف قرار دارند در تابستان و زمستان دما را معتدل کرده و جوی مناسب به وجود می آورند.

طراحی سازه و بدنه اصلی این مکان به طرز شگفت انگیزی زیبا است. پیشنهاد می کنیم از راسته خوش نقش و نگار فرش فروش ها غافل نشوید و حتما از آن جا بازدید کنید. بازار وکیل در تاریخ تیر ماه ۱۳۵۱ در زمره آثار ملی جای گرفت.

بازار تاریخی جهرم,بازار تاریخی شیراز,بازار تاریخی قزوین

۱. بازار تاریخی تبریز | Grand Bazaar of Tabriz

بازار تاریخی تبریز با وسعت یک کیلومتر مربعی خود به عنوان بزرگ ترین بازار سرپوشیده جهان، از جمله آثار تاریخی و ملی ایرانی بود که به ثبت جهانی یونسکو نیز رسید. تقریبا تمامی جهانگردان و مورخان معرفی که روزی از آن دیدن کرده اند؛ از شکوه و چشم نوازی اش بسیار سخن گفتند.

در سفرنامه شاردن به زیبایی این فضای تجاری اشاره شده و مارکوپولو مشهور نیز شیفته آن بوده است. در گذشته نزدیک به ۴۰ مورد شغل گوناگون در ۵۵۰۰ باب حجره در همین محدوده فعال بودند.

سال ها پیش و در قرن سیزدهم، ابریشم و منسوجات اصیل، خشکبار، تنباکو، نخ و پنبه، مواد خوراکی مثل برنج و… مهم ترین مواردی بودند که در این بازار خرید و فروش می شدند.

نکته جالب این است که از آغاز این مجموعه ملیت ها و نژادهای گوناگون را خود جای می داد. صدها تاجر ارمنی و گرجی آن جا فعالیت می کردند. به تماشای تیمچه ها، سرای ها و کاروانسراهای خیره کننده بروید، میان دالان ها قدم بزنید و مدارس، مساجد و حمام های قدیمی آن را از نزدیک مشاهده کنید.

بازار فرش و بلور فروش های تبریز از مشهور ترین قسمت ها به شمار می روند که تماشای آن برای هر گردشگری ورای ایرانی بودن یا نبودن، به غایت لذت بخش خواهد بود. تیمچه های مظفریه و امیر هم از دیگر بخش های دیدنی و نام آشنایی هستند که گشت و گذار در آن ها هم پیشنهاد می کنیم.

به نظر شما بازار های تاریخی ایران کدامند؟

اگه دنبال یه سایت خوب برای خرید فالوور واقعی میگردی؟ اگه میخوای با خرید لایک به اکسپلورر اینستاگرام راه پیدا کنی؟ حتما یه سری به سایت دیجی فالوور بزن

خرید فالوور ایرانی اینستاگرام 100K با 25% تخفیف خرید تیک آبی اینستاگرام خرید فالوور ایرانی

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا