گیلان یکی از استان‌های شمالی ایران است که در کنار دریای خزر و در موقعیت جغرافیایی بسیار ارزشمندی قرار دارد. این منطقه به دلیل تنوع طبیعی، رونق گردشگری، صنعت کشاورزی و دامپروری، در حوزه اقتصاد و بازار کار نقش مهمی دارد. در این مقاله، به بررسی بازار کار گیلان می‌پردازیم و با چالش‌ها و چشم‌اندازهای آن آشنا می‌شویم.
آشنایی با استان گیلان
استان گیلان یکی از استان‌های شمالی است که در جنوب دریای خزر واقع شده. این استان با جمعیتی ۲.۵ میلیون نفری، دهمین استان پرجمعیت ایران است. مرکز استان، شهر رشت است و آستانه، بندر انزلی، لاهیجان و لنگرود برخی از دیگر شهرهای مهم آن هستند. گیلان به عنوان یکی از مقاصد گردشگری معروف در ایران شناخته می‌شود. آب و هوای معتدل در سواحل دریای خزر، مناظر طبیعی زیبا، جنگل‌های سرسبز و پوشیده از انواع درختان، رودخانه‌های پرآب و آبشارها، شهرهای تاریخی و میراث فرهنگی و هنری متنوع، جاذبه‌های گردشگری استان گیلان را تشکیل می‌دهند.
اقتصاد استان گیلان بر پایه کشاورزی، دامداری و گردشگری استوار است. صنعت گردشگری نقش مهمی در اقتصاد استان دارد و برای معرفی فرهنگ، آداب و رسوم و تجارت شهرهای گیلان بسیار مهم است. به دلیل وجود فرصت‌های شغلی متعدد در زمینه‌های کشاورزی، صنعتی و گردشگری، استخدام در گیلان با مدرک دیپلم در حوزه‌های مختلف امکان‌پذیر است.
مهمترین منابع درآمد در بازار کار گیلان امروز و چشم‌انداز آن‌ها
منابع درآمدی در استان گیلان به دلیل وجود صنایع متنوع و پتانسیل‌های طبیعی غنی، بسیار متنوع است. در ادامه به برخی از مهمترین منابع درآمد در استان گیلان اشاره می‌کنیم.
کشاورزی و دامداری
استان گیلان دارای اقلیم خاص، خاک خوب و تنوع طبیعی بسیار زیادی است که کشاورزی، باغداری و دامداری را به یکی از صنایع پررونق تبدیل کرده است. تولید محصولاتی مانند برنج، چای، گل گاو زبان، زیتون، فندق، کشت چوب و همچنین زنبورداری، پرورش مرغ و صید ماهی در گیلان رونق دارد. فعالیت در زمینه کشاورزی و دامداری، امکان ایجاد فرصت‌های شغلی در بخش تولید محصولات، بسته‌بندی، توزیع و صادرات را نیز در بازار کار گیلان فراهم می‌کند.
بخش کشاورزی به طور مستقیم و غیرمستقیم بسیاری از ساکنان را به کسب درآمد می‌رساند. به گزارش ایسنا، ارزش اقتصادی بخش کشاورزی استان گیلان در سال ۱۴۰۰ حدود ۴۷ هزار میلیارد تومان بوده است. حدود ۳۰ درصد اشتغال گیلان و ۵۰ درصد اقتصاد این استان بر صنعت کشاورزی تکیه دارد. همچنین، استان گیلان رتبه دوم تولید برنج را در دست دارد و سالانه غذای حدود ۲۰ میلیون ایرانی را فراهم می‌کند. گیلان یکی از ۱۰ استان پیشرو در زمینه کشاورزی محسوب می‌شود. با افزایش استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته در صنعت کشاورزی، انتظار می‌رود که این صنعت در آینده نیز نقش مهمی در اقتصاد استان ایفا کند.
صنعت گردشگری
توریسم یا گردشگری نیز بخش بزرگی از بازار کار گیلان را در دست دارد. استان گیلان به عنوان یکی از مناطق گردشگری برجسته ایران، درآمد قابل توجهی از این صنعت به دست می‌آورد. سواحل دریای خزر، جنگل‌ها، روستاهای سنتی، شهرهای تاریخی و آثار باستانی در استان گیلان جاذبه‌های گردشگری محسوب می‌شوند. راه‌اندازی هتل، مهمانسرا، اقامتگاه بوم‌گردی، کافه، رستوران و برگزاری تورهای تفریحی طبیعت‌گردی و به طورکلی ارائه خدمات مرتبط با گردشگری، فرصت‌های شغلی زیادی را در این صنعت ایجاد کرده است.
به گزارش خبرگزاری ایرنا، در سال ۱۴۰۱ حدود ۸۶ میلیون مسافر وارد استان گیلان شد که رقم بزرگی محسوب می‌شود. بنابراین می‌توان گفت که صنعت گردشگری منجر به ایجاد فرصت‌های شغلی زیادی در گیلان می‌شود و بسیاری از افراد سراغ سرمایه‌گذاری و کارآفرینی در این عرصه می‌روند.
شغل‌های مرتبط به رستوران نظیر مهمانداری، آشپزی و…، خدمات مربوط به هتلداری، راهنمایی و برگزاری تور و همچنین مراکز خرید در تمام فصل‌های سال و علی‌الخصوص ایام تعطیلات از رونق بالایی برخوردارند و همواره از آن‌ها به عنوان مشاغلی با حقوق بالا یاد می‌شود.
صنایع دستی
استان گیلان با فرهنگ بومی غنی و صنایع دستی متنوع خود، در زمینه هنرهای سنتی و دست‌سازه‌ها شهرت دارد. جالب است بدانید که در این بخش از بازار کار گیلان، زنان پیشرو هستند. از مهمترین صنایع دستی گیلان که افراد زیادی در تولید آن‌ها دست دارند می‌توان به چادرشب‌دوزی، حصیربافی و سفالگری (ساخت ظروفی مانند گمج) اشاره کرد.
مشاغل پرتقاضا در گیلان
کسانیکه به دنبال یافتن شغل در استان گیلان باشند، می‌توانند از میان صنایع مختلف و متعدد، حرفه‌ای متناسب با شرایطشان را بیابند. به دلیل وجود کارخانه‌های تولیدی در بخش صنعتی و حوزه‌های مختلفی چون مواد غذایی، نساجی، فولاد و… وضعیت نسبتا خوبی در بخش استخدام نیروی کارگر در بازار کار گیلان وجود دارد. کارگر خط تولید دستکش، کارگر مجتمع ذوب آهن و کارگر لامپ‌سازی برخی از موقعیت‌های استخدامی در کارخانه‌ها و تولیدی‌های استان گیلان هستند.
با توجه به رونق گردشگری، امکان کاریابی در این حوزه نیز در گیلان وجود دارد. سالانه تالار، رستوران، کافه، اقامتگاه، هاستل و مسافرخانه‌های متعددی در استان گیلان افتتاح می‌شود و بدین ترتیب جذب نیرو در این حوزه‌ها نیز افزایش می‌یابد. مهمانداری، مدیرفروش، بازاریاب و حسابدار از سایر کارهای پرتقاضا در استان هستند.
نرخ بیکاری استان گیلان
به گزارش خبرگزاری دولت در بهار سال ۱۴۰۲، نرخ بیکاری در استان گیلان ۶.۱ درصد است. این درحالیست که نرخ بیکاری در کل کشور ۸.۲ است. بازگشت کارخانه‌های راکد به چرخه تولید در سال‌های اخیر، یکی از دلایل کاهش نرخ بیکاری در این استان است. در سال اخیر شاهد اشتغال افراد تحصیل‌کرده و زنان بیشتری نیز بوده‌ایم.
چالش‌های بازار کار گیلان
علیرغم اینکه نرخ بیکاری در استان گیلان از متوسط کشوری کمتر است، به گزارش ایرنا، بیش از ۱۶ درصد از جوانان بیکار گیلانی باسواد هستند. حوزه‌های میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گیلان نیز با اینکه از رونق زیادی برخوردارند، نیاز به سرمایه‌گذاری و رسیدگی‌های بیشتری دارند. همچنین، این استان ظرفیت‌های طبیعی بالایی دارد، اما از جنگل‌ها و دریای آن به خوبی و در جهت گسترش بازار کار گیلان استفاده نمی‌شود.
همانطور که پیش‌تر نیز اشاره کردیم، صنعت کشاورزی یکی از مهمترین منایع درآمد در بازار کار گیلان است. اما به خاطر کمبود امکانات، مهاجرت نیروی کار به شهر، کمبود آب در مواقع لزوم، کمبود تسهیلات مالی و پیشرفت شهر و استفاده از زمین‌های کشاورزی برای ساخت و ساز، صنعت کشاورزی با چالش‌های متعددی مواجه شده است.
کمبود نیروی انسانی و مهاجرت نیروهای متخصص به استان‌های بزرگ‌تر همچون تهران، یکی دیگر از چالش‌های بازار کار در گیلان است. بسیاری از افراد بااستعداد و باسواد حین جست‌وجو در کانال کار ترجیح می‌دهند سراغ شرکت‌ها و استارت‌آپ‌هایی بروند که در تهران ساکن هستند و بدین ترتیب شرکت‌های بومی فرصت استفاده از این نیروها را از دست می‌دهند.
جمع‌بندی
در این مقاله به بررسی بازار کار گیلان پرداختیم و با مهمترین منابع درآمد و چالش‌های این استان در این زمینه آشنا شدیم. استان گیلان با منابع طبیعی غنی، پتانسیل‌های کشاورزی و گردشگری بالا و وجود صنایع و کارخانه‌های متعدد، یکی از بهترین استان‌های کشور برای کاریابی محسوب می‌شود. در این استان شمالی بخش بزرگی از جمعیت به طور مستقیم یا غیر مستقیم از طریق کشاورزی یا گردشگری به کسب درآمد می‌پردازند. البته این استان با چالش‌هایی چون کمبود سرمایه‌گذاری و برنامه‌ریزی‌های مفید و نیروی کار ماهر نیز مواجه است.
